Αλήθεια, εσείς έχετε αναρωτηθεί ποτέ ποιος κρύβεται πίσω από τις γραπτές εξετάσεις πιστοποίησης της αγγλικής γλώσσας από το πανεπιστήμιο του Cambridge; Πού καταλήγουν τα Question Papers από ολόκληρο τον κόσμο και ποιοι τα διανέμουν; Πόσοι άνθρωποι εργάζονται συνολικά, μέχρι το κάθε γραπτό να φτάσει σε εξεταστικά κέντρα της Ελλάδας; Και τελικά, πόσος χρόνος απαιτείται για το «γράψε-σβήσε» των παγκοσμίως αναγνωρισμένων πιστοποιητικών - δέλεαρ για εκατομμύρια υποψηφίους κάθε χρόνο;
Το NEWS 247 ταξίδεψε μέχρι την πόλη Cambridge της Μεγάλης Βρετανίας και «βούτηξε» στα άδυτα της πιο αδιάβλητης διαδικασίας εξετάσεων ενός ολόκληρου αιώνα. Συνομίλησε με υπεύθυνα στελέχη που δίνουν το «πράσινο φως» για την επιλογή των θεμάτων, ενώ φιλοξενήθηκε στο κτίριο υψίστης ασφαλείας που αποτελεί πόλο συγκέντρωσης των περίπου 40 εκατομμυρίων γραπτών από 170 χώρες ετησίως. Τον ίδιο χώρο απ’ όπου εξάγονται τα κοινά θέματα για τα έξι επίπεδα πιστοποίησης της αγγλικής γλώσσας, τις εξετάσεις OCR για Βρετανούς υποψηφίους της Γ’ Βάθμιας εκπαίδευσης και τις εξετάσεις CIE (Cambridge International Examinations).
Το 1913 διεξήχθησαν οι πρώτες εξετάσεις του Cambridge English. Η αρχική ονομασία ήταν UCLES
Κωδική ονομασία: DC10. Συντεταγμένες: Λίγα χιλιόμετρα, έξω από το βικτωριανό κέντρο του Cambridge των 23.000 φοιτητών, περίπου 90 χιλιόμετρα βόρεια του Λονδίνου. Εδώ «χτυπά κόκκινο» η αγωνία εκατομμυρίων υποψηφίων. Στο κτίριο υψίστης ασφαλείας των 21.000 τ.μ., συγκεντρώνονται και διορθώνονται τα γραπτά για όλα τα επίπεδα εξετάσεων από το 3ο καλύτερο πανεπιστήμιο στον κόσμο και εδώ εκτυπώνονται τα νέα θέματα, ενώ μέσω UPS και DHL παίρνουν το «διαβατήριο» για να ταξιδέψουν από τις ΗΠΑ μέχρι την Ευρώπη και από την Ρωσία μέχρι την Ιαπωνία. Σπάνια φιλοξενούνται επισκέπτες. Οποιοσδήποτε επιθυμεί να εισέλθει στο χώρο απαιτείται ειδική άδεια, κάρτα επισκέπτη με barcode και προστατευτικό γιλέκο κατά την είσοδο. Λίγο μετά τους φωτεινούς διαδρόμους, τα γραφεία, τα meeting rooms, τα εστιατόρια και καφέ, ανοίγει η «μαγική πόρτα». Αυτή που ξεδιπλώνει τα μυστικά της αξιόπιστης εξεταστικής διαδικασίας του 2ου αρχαιότερου πανεπιστημίου του αγγλόφωνου πληθυσμού, με πάνω από 80 αποφοίτους - υποψηφίους για Νόμπελ.
40 εκατ. γραπτά από όλο τον κόσμο φτάνουν στις εγκαταστάσεις DC10 κάθε χρόνο. Τα 5 εκατ. από αυτά, αφορούν στις εξετάσεις Cambridge English
Σαν σε πιεστήρια εφημερίδας. Θόρυβος από μηχανήματα και οχήματα μεταφοράς κουτιών, παλέτες, ράφια 7 μέτρων με στοίβες από φακέλους, υπολογιστές και υπάλληλοι με χειλόφωνα που εργάζονται σε σχετικά χαμηλές θερμοκρασίες, προκειμένου να απομακρύνεται η υγρασία από το χαρτί. «Αν τοποθετήσουμε σε σειρά τα γραπτά που συγκεντρώνονται εδώ κάθε χρόνο, καλύπτουμε τη διαδρομή Cambridge – Βρυξέλλες», θα σχολιάσει γελώντας στο NEWS 247 o Post Exams Operation Manager, Graham Young και ο άνθρωπος που ανέλαβε την ξενάγησή μας στο «ανάκτορο» της αγγλικής γλωσσομάθειας.
Ο χώρος χωρίζεται σε έξι ζώνες. Κάθε ζώνη και χρώμα. Κάθε χρώμα και ένα στάδιο παραγωγής. Η μπλε ζώνη: Warehouse and Logistics. Εδώ οι υπάλληλοι παραλαμβάνουν τα γραπτά, τα χωρίζουν ανά χώρα και επίπεδο ή είδος εξέτασης, ενώ η μπλε ζώνη αποτελεί την τελευταία στάση πριν τα νέα γραπτά πάρουν το δρόμο τους για τα χιλιάδες εξεταστικά κέντρα ανά τον κόσμο. Η κόκκινη: Confidential. Εδώ πακετάρονται τα νέα Question Papers, σε ειδικές μηχανές Sitma, κόστους 1 εκατ. λιρών η μία! Η πράσινη: Post Exam Operations. Ο χώρος που καταφθάνουν τα απαντητικά φυλλάδια και διορθώνονται μέσω υπολογιστή οι ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών. «Οι εκθέσεις ωστόσο, διορθώνονται κατ’ οίκον από ειδικές ομάδες εξωτερικών συνεργατών», υπογραμμίζει ο Graham Young. Η πορτοκαλί: Ο χώρος που εκτυπώνονται τα γραπτά, σε μηχανήματα Cannon υψηλής ευκρίνειας.
Τα ράφια συνολικής έκτασης 9 χιλιομέτρων, χωρίζουν τα γραπτά σε χώρες και επίπεδα πιστοποιητικών. Το μάτι μας πέφτει σε κόκκινους φακέλους των IELTS, γραπτά που προορίζονται για το Κατμαντού, το Νεπάλ και το Μπαγκλαντές, ενώ υπάλληλοι αρχειοθετούν τις «Οδηγίες» προς εξεταστές. «Δεν είναι εύκολη διαδικασία. Απαιτεί προσοχή και σχολαστικότητα. Ποτέ στα χρονικά δεν έχουν υπάρξει διαρροές. Οι υπάλληλοι είναι όλοι εμπιστοσύνης, πρώην εργαζόμενοι σε υπηρεσίες του Cambridge Assessment. Στο παρελθόν βέβαια, υπήρξαν απολύσεις εργαζομένων που εισήλθαν στις εγκαταστάσεις με κινητό τηλέφωνο, παρά τη ρητή απαγόρευση. Αλλά τα παραδείγματα είναι ελάχιστα», συμπληρώνει ο Graham Young.
Πόσα όμως γραπτά μπορεί να «αντέξει» το DC10; Πρόχειρος υπολογισμός. «Περίπου 8.5 εκατομμύρια απαντητικές φόρμες σκανάρονται για τις σωστές/λάθος απαντήσεις κάθε χρόνο. Κατά μέσο όρο, περίπου 2.000 κουτιά περνούν το κατώφλι του DC10 κάθε ημέρα, ενώ μισό εκατομμύριο κουτιά καταφτάνουν μόνο στη ζώνη Post Exams ετησίως. Υπολογίζεται ότι κάθε κουτί χωράει συνήθως 500 γραπτά», αναφέρει ο Graham Young, ενώ καταλήγει: «Τα γραπτά φυλάσσονται σε αποθηκευτικούς χώρους για ένα περίπου χρόνο και για δύο, σε περίπτωση ένστασης. Το ευτυχές είναι ότι εκδίδουμε περίπου 7 εκατομμύρια πιστοποιητικά ανά έτος!».
Ωστόσο, κάθε επιτυχόντας ή αποτυχόντας διαθέτει προσωπικό φάκελο στα ψηφιακά αρχεία του Cambridge Assessment. Τίποτα δεν χάνεται και τίποτα δεν ξεφεύγει από τη «δαγκάνα» του αυστηρού θεσμού. «Χαρακτηριστική περίπτωση; Ένας Πολωνός που έδωσε εξετάσεις Proficiency, αλλά αμέσως μετά επιστρατεύτηκε εξαιτίας του Ψυχρού Πολέμου. Δεν πρόλαβε ποτέ να μάθει εάν πέρασε ή όχι τις εξετάσεις. Τελικά, επισκέφτηκε τα γραφεία μας και πήρε το πιστοποιητικό του, 72 χρόνια μετά!», δηλώνει στο NEWS 247, ο Head of Communications παγκοσμίως, Steve McKenna.
Ποια όμως τα αντανακλαστικά της αγοράς στις εξετάσεις που προσφέρουν εις βάθος γνώσεις της αγγλικής σε μαθητές, φοιτητές και εκπαιδευτικούς; Σύμφωνα με την Head of Marketing (Νότια Ευρώπη), Διονυσία Ιωάννου, από το 1913 – έτος διεξαγωγής των πρώτων εξετάσεων παγκοσμίως – το Cambridge English έχει διενεργήσει κοντά 55 εκατομμύρια εξετάσεις, ενώ τα πιστοποιητικά αναγνωρίζονται από 20.000 πανεπιστήμια, εργοδότες και δημόσιους φορείς σε όλο τον κόσμο. «Αυτό συμβαίνει γιατί τα πιστοποιητικά ‘ξεκλειδώνουν’ ευκαιρίες στην ανώτατη εκπαίδευση και τον τομέα απασχόλησης. Να σημειώσουμε ότι πολλές από τις εξετάσεις προσθέτουν μόρια κατά την έκδοση Visa, όπως συμβαίνει για την Αυστραλία».
Οι διεθνείς τάσεις άλλωστε, μαρτυρούν του λόγου το αληθές. Σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες, ήδη τα 1.75 δις του παγκόσμιου πληθυσμού μιλούν αγγλικά, ενώ μέχρι το 2020, ο αριθμός υπολογίζεται να φτάσει στα δύο δις.
Πάνω από 30.000 εξεταστές, περίπου 2.700 εξεταστικά κέντρα και 52.000 κέντρα προετοιμασίας σε 170 χώρες εμπλέκονται στα πιστοποιητικά του Cambridge English
Χρονοβόρα ή όχι η διαδικασία επιλογής των θεμάτων; Πόσοι και ποιοι είναι εκείνοι που αποφασίζουν για το Reading, τις Εκθέσεις, το Listening και τις ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών που φτάνουν και στα ελληνικά θρανία κάθε χρόνο; Οι απαντήσεις έρχονται διά στόματος του Assistant Director Assessment, Ron Zeronis. Σε απλά ελληνικά, δια στόματος εκείνου που εγκρίνει πότε το Exams Test διαθέτει την πρέπουσα αρτιότητα και το βαθμό δυσκολίας για να ταξιδέψει από την μία άκρη της Γης στην άλλη, με στόχο να ανιχνεύσει τις ικανότητες του κάθε εξεταζόμενου. «Συνολικά, 120 υπάλληλοι δουλεύουν πυρετωδώς για περίπου 2 συνεχή χρόνια!».
Και αυτό γιατί, όπως επεξηγεί ο ίδιος, στοχεύουμε σε εξετάσεις δίκαιες για όλους, ανεξάρτητα από την ηλικία, το φύλο, την εθνικότητα, τη μητρική γλώσσα ή το εθνικό υπόβαθρο. «Με τη βοήθεια εξωτερικών συνεργατών – ακαδημαϊκοί, συγγραφείς, εκπαιδευτικοί, απόφοιτοι Εφαρμοσμένης Γλωσσολογίας – συγγράφουμε τα θέματα. Έπειτα, τα στέλνουμε για Pretesting σε συνεργαζόμενα σχολεία σε όλο τον κόσμο για να ελέγξουμε τα αντανακλαστικά των μαθητών. Κάνουμε εις βάθος αναλύσεις και στατιστικές έρευνες και αξιολογούμε τα πορίσματα. Σειρά έχει η διαδικασία της αναθεώρησης, απόρριψης, έγκρισης θεμάτων και ξανά, το Pretesting II. Τα περισσότερα θέματα φυλάσσονται σε ειδική Τράπεζα. Και έπειτα, κάνουμε τυχαίες επιλογές ασκήσεων. Ελέγχουμε τα πάντα, ξανά και ξανά. Οι ομάδες που γράφουν τα θέματα, χωρίζονται ανάλογα με τον τύπο της άσκησης, σε ομάδα Reading, Writing κτλ. Και έτσι σταδιακά, σμιλεύεται το τελικό Question Paper».
«Σαφώς και προσπαθούμε να μην θίγουμε ευαίσθητα ζητήματα. Κάθε χώρα έχεις τις ιδιαιτερότητές της και εμείς δεν μπορούμε να εθελοτυφλούμε. Aποφεύγουμε θέματα που αφορούν σε πόλεμο, προσφυγικό, θρησκευτικές διαφορές, θέματα ισότητας ή σεξουαλικής παρενόχλησης στον εργασιακό χώρο», παραδέχονται η Senior Research Manager - Research and Thought Leadership, Agnieszka Walczac και η Nicola Johnson, Global Manager - Recognition που επέκτεινε την αναγνώριση των πιστοποιητικών στην μέχρι πρότινος, κλειστή αμερικανική αγορά.
Από τα κεντρικά γραφεία πάντως του 1 Hills Road, σύσσωμοι οι επικεφαλής του Cambridge English δηλώνουν πως ουδέποτε παρουσιάστηκε διαρροή θεμάτων, ενώ καθημερινά δουλεύουν πάνω στο κομμάτι ανάπτυξης μηχανισμών για την καταπολέμηση φαινομένων αντιγραφής (biometrics, λήψη φωτογραφίας κατά την είσοδο του υποψηφίου σε εξεταστικό κέντρο κ.ά) και καταλήγουν σε ένα κοινό μήνυμα προς όλους τους υποψηφίους: «Δεν είναι μόνο το πιστοποιητικό. Είναι πολλά περισσότερα. Η γλώσσα επηρεάζει την κουλτούρα και τον τρόπο ανάπτυξης της κριτικής σκέψης. Είναι μέσο που αναπτύσσει τον πολιτισμό, προάγει τις ανθρώπινες σχέσεις και βελτιώνει τις ευκαιρίες για σπουδές και εργασία».
Οι πρώτες εξετάσεις Proficiency του Cambridge English διενεργήθηκαν το 1913, με κείμενα από λογοτεχνικά αποσπάσματα των Σαίξπηρ, Ουγκώ, Γκαίτε και Ντίκενς. «Δυστυχώς όλοι απέτυχαν». Πόσοι ήταν οι υποψήφιοι; Μόλις τρεις Γερμανοί. «Αν μπορούσα να τους συναντήσω, θα ήθελα να τους πω: ‘Συγγνώμη που για την αναστάτωση που σας προκαλέσαμε’», σχολιάζει ο Steve McKenna. Η συνολική διάρκεια της τότε εξέτασης: 12 ώρες! Η εξέταση αφορούσε σε άτομα άνω των 20 ετών, καθώς αποτελούσε το διαβατήριο για τη διδασκαλία της αγγλικής γλώσσας και δεν απευθύνονταν σε μαθητές. Το δε κόστος των εξετάστρων, ανέρχονταν σε 3 μόλις λίρες! Τα ευχάριστα νέα, ήρθαν ένα χρόνο αργότερα, με τέσσερις μόλις υποψηφίους να περνούν επιτυχώς το τεστ.
Στην Ελλάδα οι πρώτες εξετάσεις απόκτησης διπλώματος της αγγλικής από το Cambridge English δόθηκαν το 1944. Το 2002 ιδρύθηκε το πρώτο συνεργαζόμενο γραφείο της Αθήνας και το 2004 το δίκτυο επεκτάθηκε και σε άλλα εξεταστικά κέντρα, πλην του βρετανικού Συμβουλίου.
Συνολικά, περίπου 8 στους 10 Έλληνες επιτυγχάνουν στην εξέταση First for Schools κάθε χρόνο. Ωστόσο, σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, οι Έλληνες υποψήφιοι αποτελούν ίσως την μοναδική εξαίρεση που σε ηλικίες μόλις 16-18 δίνουν εξετάσεις για το επίπεδο Proficiency. Σε άλλες χώρες, ο μέσος όρος ηλικίας κυμαίνεται μεταξύ 21-25 έτη. «Ίσως έτσι, εξηγείται το γεγονός ότι η Ελλάδα διαθέτει υψηλά ποσοστά αποτυχίας στο Proficiency. Για το ανώτατο δίπλωμα αγγλικής, οι υποψήφιοι πρέπει να διαθέτουν πρώτα απ’ όλα σφαιρικές γνώσεις στη μητρική τους γλώσσα. Τα πτυχία απαιτούν πολυεπίπεδα προσόντα και εις βάθος γνώση και κατανόηση κοινωνικών θεμάτων».
Το Cambridge Αssessment group απασχολεί 2060 προσωπικό σε όλο τον κόσμο, 640 από τους οποίους εργάζονται για Cambridge Assessment English
Η διάρκεια εξέτασης του Proficiency έφτανε μέχρι πρότινος τις 8 ώρες, ωστόσο σήμερα οι ώρες μειώθηκαν στις 4 και του First στις 3.5 «Αυτό βέβαια δεν συνεπάγεται ότι τα θέματα είναι λιγότερο απαιτητικά», θα συμπληρώσει στο NEWS 247, ο Ron Zeronis.
Υπογραμμίζεται ότι η νότια Ευρώπη αποτελεί την δεύτερη πιο δημοφιλή αγορά για τα πιστοποιητικά του Cambridge English, ενώ Ελλάδα, Ισπανία και Ρουμανία αποτελούν τις τρεις αγορές με το υψηλότερο ποσοστό συμμετοχής στις εξετάσεις για την απόκτηση του ανώτατου πιστοποιητικού του Proficiency. Από την εμπειρία τους, εργαζόμενοι στο πανεπιστήμιο Cambridge Assessment συμφωνούν ότι οι χώρες με τους περισσότερο γλωσσομαθείς μαθητές, είναι η Ολλανδία και η Σουηδία.
Σημειώνεται ότι σήμερα τα πιστοποιητικά του Cambridge English χωρίζονται στις εξής κατηγορίες: Young Learners (A1-A2), Key for Schools (Α2) – αναγνωρισμένο εταιρίες όπως η Philips, PepsiCo, Motorola, Heineken και άλλες, First for Schools (Β2) με τo 80% των Ελλήνων να γίνονται κάτοχοι, Advanced (C1) αποδεκτό από 6.000 πανεπιστήμια παγκοσμίως και το Proficiency (C2) που μοριοδοτεί με έως και 140 πόντους (Tariff Points) στον οργανισμό UCAS.
Τι κι αν στην Ελλάδα, ο όρος Lower παραμένει ευρύτατα δημοφιλής ακόμη και σήμερα; Το Cambridge Assessment μετονόμασε την εξέταση βασικής γνώσης της αγγλικής σε First Certificate ήδη από το 1975! Κοινώς, πουθενά στον κόσμο, δεν θυμάται πια κανείς τον αντίστοιχο όρο.
Εξετάσεις για αγόρια ή κορίτσια; Λύσε τις απορίες σου!
• Τα κορίτσια επιδεικνύουν περισσότερες γλωσσικές δεξιότητες από τα αγόρια, σε όλες τις ηλικίες. Ωστόσο, το ποσοστό διαφοράς εντοπίζεται στα όρια του στατιστικού λάθους
• Κοινωνιολογικές και οικονομικές παράμετροι κάθε χώρας επηρεάζουν σημαντικά τις φυλετικές διαφορές στις επιδόσεις
• Σε Πακιστάν και Μπαγκλαντές, τα κορίτσια πέτυχαν υψηλότερα score, σε ποσοστό 0.6%
• Σε Ρωσία, Γαλλία, Ισπανία, Ιταλία, Ελλάδα, Τουρκία, Αίγυπτο, Σαουδική Αραβία, Νιγηρία, Ουζμπεκιστάν, Ταϊλάνδη, Μιανμάρ, Βιετνάμ, Βόρεια Κορέα, Μαλαισία, Ινδονησία, Χονγκ Κονγκ και Ταϊβάν τα κορίτσια προηγούνται σε επιδόσεις σε ποσοστό μόλις 0.5%
• Τα αγόρια φαίνεται να προηγούνται σε ποσοστό 0.1% μόνο σε Βραζιλία, Βουλγαρία, Ρουμανία, Λιθουανία, Ιαπωνία και Νεπάλ
• Σε Κίνα, Πακιστάν και Μπαγκλαντές καταγράφονται τα υψηλότερα ποσοστά διαφορών υπέρ του γυναικείου φύλου
• Σε Ελλάδα, Ισπανία, Ιταλία και Γαλλία τα κορίτσια έχουν υψηλότερη βαθμολογία σε ασκήσεις αναπαραγωγής (Speaking και Writing) και όχι σε όλους τους τύπους ασκήσεων
• Η γλώσσα είναι κάτι περισσότερο από τρόπος επικοινωνίας. Επηρεάζει την κουλτούρα και εμπλουτίζει την κριτική σκέψη. Συνεπώς, τα κορίτσια διαθέτουν αναπτυγμένες επικοινωνιακές ικανότητες
• Γυναικείες επιτυχίες καταγράφονται σε χώρες με σοβαρά προβλήματα ισότητας
*Η έρευνα εκπονήθηκε από το Cambridge English, με επικεφαλής την Dr Agnieszka Walczac (Senior Research Manager - Research and Thought Leadership) και τον Dr Ardeshir Geranpayeh (Head of Automated Assessment & Learning) σε υποψηφίους IELTS που έδωσαν εξετάσεις την περίοδο Ιανουάριος 2014 – Ιανουάριος 2015. Το δείγμα ελήφθη σε ηλικίες 16-19 ετών, από 35 χώρες. Στόχος, η εξομάλυνση διαφορών ως προς τις αποδόσεις ανάμεσα στα δύο φύλα, ένα αντικείμενο μελέτης σε ακαδημαϊκό και πολιτικό επίπεδο ήδη την τελευταία δεκαετία. Την έρευνα εξασφάλισε το NEWS 247 για το αναγνωστικό κοινό.
