Οι αξιολογήσεις, οι εξετάσεις, η τράπεζα θεμάτων, τα ΕΠΑΛ, ο τρόπος εισαγωγής στα ΑΕΙ και ο ρόλος των ιδρυμάτων

Σημαντικές αλλαγές στο Λύκειο και στον τρόπο εξέτασης των υποψηφίων για τα ΑΕΙ θα φέρει το σχέδιο νόμου για το Γενικό και Τεχνολογικό Λύκειο που πήρε τον δρόμο προς τη δημόσια διαβούλευση

Ο κύβος ερρίφθη και έπειτα από πέντε χρόνια διαλόγου το σχέδιο νόμου του υπουργείου Παιδείας για το Γενικό και Τεχνολογικό Λύκειο πήρε τον δρόμο προς τη δημόσια διαβούλευση και θα κατατεθεί στη Βουλή μετά τις 26 Αυγούστου, όταν ξεκινά τις εργασίες του το Β’ Θερινό Τμήμα. Από τον Σεπτέμβριο οι μαθητές της Α’ Λυκείου θα εγκαινιάσουν το νέο πρόγραμμα και θα είναι οι πρώτοι που τον Ιούνιο του 2016 θα εξετασθούν στο νέο σύστημα των πανελλαδικών εξετάσεων. Στόχος του υπουργείου είναι να δοθεί μεγαλύτερη βαρύτητα στη γενική παιδεία στις πρώτες τάξεις, ενώ στην τρίτη να εμβαθύνουν στα μαθήματα των ομάδων προσανατολισμού >>> .

Για την αντικειμενικότητα των θεμάτων δημιουργείται τράπεζα ερωτήσεων, τόσο για τις ενδοσχολικές όσο και για τις πανελλαδικές εξετάσεις. Οι μαθητές θα επιλέγουν εξ αρχής τα επιστημονικά πεδία και θα εξετάζονται σε τέσσερα αντί σε έξι μαθήματα ενώ για τον υπολογισμό του βαθμού πρόσβασής τους στην ανώτατη εκπαίδευση θα προσμετρούνται οι βαθμοί και των τριών τάξεων. «Το Βήμα» απαντά σε 18 ερωτήματα για τις αλλαγές που φέρει το νομοσχέδιο.

Κωνσταντάτου Ελένη tovima.gr

1. Τι καινούργιο εισάγει το νέο σύστημα στο Γενικό Λύκειο;

Ενισχύεται ο αυτοτελής μορφωτικός σκοπός του Λυκείου, ενώ στη Γ' τάξη υπάρχει πρόβλεψη το σχολείο να ανταποκρίνεται στην ανάγκη προετοιμασίας του μαθητή για την εισαγωγή του στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Οι αξιολογήσεις και οι εξετάσεις θα είναι πιο αντικειμενικές γιατί το 50% των ερωτήσεων θα είναι από τράπεζα θεμάτων. Με εξετάσεις θα περιορισθεί ταυτόχρονα ο αριθμός των εισακτέων, ο οποίος με την πάροδο των ετών θα σταθεροποιηθεί σε σαφώς μικρότερα επίπεδα από ό,τι είναι σήμερα. Οι φραγμοί αυτοί και οι δυσκολίες θα ευνοήσουν τη μεταφορά των μαθητών στο Τεχνολογικό Λύκειο, όπου ο τρόπος εξετάσεων θα είναι απλουστευμένη διαδικασία.

2. Πώς επιτυγχάνεται η αποσύνδεση Λυκείου - εισαγωγικών εξετάσεων;

Με το γεγονός ότι οι προαγωγικές και απολυτήριες εξετάσεις στο Γενικό Λύκειο θα είναι αυτόνομες σε σχέση με τις εξετάσεις εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι οι μαθητές θα εξετάζονται στο τέλος κάθε σχολικής χρονιάς στα μαθήματα τα οποία διδάσκονται, ενώ στη Γ' Λυκείου θα εξετασθούν επιπλέον και στα 4 μαθήματα του επιστημονικού πεδίου που έχουν επιλέξει.

3. Σε πόσα και σε ποια μαθήματα θα εξετάζονται οι μαθητές κάθε Ιούνιο και στις τρεις τάξεις του Λυκείου;

Οι μαθητές της Α' και της Β' Λυκείου θα εξετάζονται με ενδοσχολικές εξετάσεις σε όλα τα διδασκόμενα μαθήματα της σχολικής χρονιάς, εκτός από τα επιλεγόμενα, όπως η Φυσική Αγωγή και η Ερευνητική Εργασία. Στη Γ' Λυκείου οι εξετάσεις θα περιλαμβάνουν τα μαθήματα των Θρησκευτικών, της Ιστορίας, της Ξένης Γλώσσας και τα τρία από τα μαθήματα της επιλεχθείσας Ομάδας Προσανατολισμού. Ο αριθμός των εξεταζόμενων μαθημάτων περιορίζεται δραστικά και ιδιαίτερα στη Γ' τάξη του Λυκείου. Αυτό θα επιτρέψει και την καλύτερη και σε βάθος φυσικά προετοιμασία των μαθητών για την εισαγωγή τους στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.

4. Τι αλλαγές επιφέρουν οι ομάδες προσανατολισμού;

Ενώ μέχρι σήμερα στη Β' και στη Γ' τάξη οι μαθητές παρακολουθούσαν μία εκ των τριών κατευθύνσεων, το νέο σχέδιο του υπουργείου έρχεται να αλλάξει αυτό το καθεστώς προκαλώντας σύγχυση σε μαθητές και γονείς. Αρχικά, οι κατευθύνσεις μετονομάζονται σε ομάδες προσανατολισμού, με τις αλλαγές όμως να μη σταματούν στην ονοματοδοσία αλλά να επεκτείνονται και σε πρακτικό επίπεδο.

Ετσι λοιπόν στη Β' Λυκείου οι μαθητές θα έχουν να επιλέξουν ανάμεσα στην ομάδα των Ανθρωπιστικών Σπουδών (Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας και Γραμματείας και στα Λατινικά). Η Θετική και η Τεχνολογική Κατεύθυνση συγχωνεύονται δημιουργώντας την ομάδα προσανατολισμού Θετικών Σπουδών (Φυσική και Μαθηματικά). Στη Γ' Λυκείου προστίθεται και μια τρίτη ομάδα προσανατολισμού, αυτή των Οικονομικών - Πολιτικών - Οικονομικών Σπουδών (Μαθηματικά και Στοιχεία Στατιστικής, Οικονομία, Ιστορία, Αρχές Φυσικών Επιστημών, Οργάνωση και Λειτουργία της Πολιτείας και Οργάνωση & Διοίκηση).

5. Πώς θα υπολογίζεται η τελική βαθμολογία για τις πανελλαδικές εξετάσεις;

Για τον υπολογισμό του βαθμού πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση δεν θα υπολογίζεται μόνο ο προφορικός και γραπτός βαθμός των υπό εξέταση μαθημάτων - όπως ίσχυε μέχρι σήμερα- αλλά θα προσμετράται και ο βαθμός προαγωγής και απόλυσης (ΒΠΑ), δηλαδή ο γενικός βαθμός όλων των τάξεων του Λυκείου. Για τον υπολογισμό του θα πρέπει να πολλαπλασιαστεί ο κάθε γενικός βαθμός με τους συντελεστές 0,5 - 0,7- 0,9 αντίστοιχα για κάθε μια από τις τρεις τάξεις. Στη συνέχεια θα αθροίζονται και θα διαιρούνται διά του τρία. Στην περίπτωση που ο ΒΠΑ είναι μεγαλύτερος ή μικρότερος από τον μέσο όρο των πανελλαδικώς εξεταζόμενων μαθημάτων, τότε θα ενεργοποιείται ο «διορθωτικός συντελεστής».

6. Από πότε θα τεθεί σε εφαρμογή το νέο σχέδιο;

Το νέο πρόγραμμα θα τεθεί σε ισχύ από το επόμενο σχολικό έτος 2013-2014 και θα αφορά τους μαθητές της Α' Λυκείου που θα φοιτήσουν στο Λύκειο από Σεπτέμβρη. Οι μαθητές που ήδη φοιτούν στα σχολεία δεν θα επηρεαστούν από το πρόγραμμα ολοκληρώνοντας τις σπουδές τους με το ως σήμερα ισχύον σύστημα. Πρακτικά αυτό σημαίνει πως οι μαθητές της Γ' Λυκείου θα εξετασθούν πανελλαδικά με βάση το νέο σύστημα το καλοκαίρι του 2016.

7. Ποιος ο ρόλος των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων στην εισαγωγή των φοιτητών, με τον καθορισμό συντελεστών βαρύτητας στα εξεταζόμενα μαθήματα;

Ο καθορισμός του συντελεστή βαρύτητας σε ένα μάθημα ανά Σχολή, Τμήμα ή Εισαγωγική Κατεύθυνση θα πραγματοποιείται έπειτα από πρόταση της γενικής συνέλευσης του αρμόδιου Τμήματος προς τον υπουργό Παιδείας, η οποία θα πρέπει να κατατίθεται ως την 1η Μαρτίου. Δηλαδή το κάθε τμήμα, ανάλογα και με το αντικείμενο σπουδών που προσφέρει, θα ορίζει διαφορετικούς συντελεστές στα μαθήματα βαρύτητας, τα οποία είναι προαπαιτούμενα για τη συνέχιση των σπουδών τους στα ιδρύματα.

8. Τι είναι ο Εθνικός Οργανισμός Εξετάσεων (ΕΟΕ);

Ο ΕΟΕ είναι επιτελικός επιστημονικός φορέας αρμόδιος για ζητήματα που αφορούν τις γραπτές προαγωγικές και απολυτήριες εξετάσεις στο Γενικό Λύκειο και τις εξετάσεις εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.

9. Ποιος ο ρόλος της τράπεζας θεμάτων;

Σε όλες τις χώρες εφαρμόζεται διπλό σύστημα καθορισμού ερωτήσεων. Δηλαδή ερωτήσεων που επιλέγονται ηλεκτρονικά και καλύπτουν το σύνολο της εξεταστέας ύλης. Είναι ερωτήσεις διαβαθμισμένης δυσκολίας, οι οποίες καθορίζουν πρότυπα για αντίστοιχες ερωτήσεις από τον εκπαιδευτικό, χωρίς όμως να ακυρώνουν την πρωτοτυπία. Οι ερωτήσεις από την τράπεζα θεμάτων θα μπορούν να αξιολογούνται και ηλεκτρονικά, μειώνοντας τον φόρτο εργασίας και δημιουργώντας αίσθημα αξιοπιστίας ως προς την αντικειμενικότητα της βαθμολόγησης.

10. Οι αλλαγές του νομοσχεδίου επηρεάζουν τον αριθμό των εκπαιδευτικών στα σχολεία;

Ο αριθμός των εκπαιδευτικών δεν επηρεάζεται από τις αλλαγές του νομοσχεδίου. Οι εκπαιδευτικές ανάγκες θα συνεχίσουν να παραμένουν οι ίδιες και του χρόνου.

11. Υπάρχει ενδεχόμενο επαναβαθμολόγησης ή εξέτασης του βαθμού από τον μαθητή;

Δεν θα υπάρξει τέτοιο ενδεχόμενο, καθώς δεν ωφελούσε σε κάτι ουσιαστικό, ικανοποιούσε την περιέργεια των παιδιών, στο να δουν ιδίοις όμμασι το γραπτό τους με τη βαθμολογία τους.

12. Θα υπάρξει αλλαγή στα σχολικά βιβλία και στη διδακτέα ύλη;

Μετά την αλλαγή των ωρολόγιων προγραμμάτων και των δομικών χαρακτηριστικών του Λυκείου, θα υπάρξει όπου χρειάζεται αλλαγή στα αναλυτικά προγράμματα και στα σχολικά βιβλία.

13. Ποιος θα επιλέγει τα εξεταζόμενα θέματα και ποιος θα τα διορθώνει;

Τα θέματα θα είναι κοινά για όλα τα τμήματα του ίδιου σχολείου και τα οποία θα επιλέγονται σε ποσοστό 50%, με κλήρωση, από τράπεζα θεμάτων διαβαθμισμένης δυσκολίας και σε ποσοστό 50% από τον διδάσκοντα καθηγητή. Τη διόρθωση των γραπτών αναλαμβάνει ο ίδιος ο καθηγητής τους ενώ τη βαθμολόγηση των πανελλαδικώς εξεταζόμενων μαθημάτων αναλαμβάνουν επιμορφωμένοι εκπαιδευτικοί - βαθμολογητές στο πλαίσιο του Εθνικού Οργανισμού Εξετάσεων.

14. Θα υπάρξουν αλλαγές και στα μηχανογραφικά δελτία;

Με βάση τις νέες ομάδες προσανατολισμού που δημιουργήθηκαν θα επαναπροσαρμοστούν και τα επιστημονικά πεδία εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.

15. Πώς θα υπολογίζεται ο μέσος όρος του απολυτηρίου;

Ο βαθμός του απολυτηρίου Γενικού Λυκείου προκύπτει από τον μέσο όρο της γενικής βαθμολογίας του μαθητή και στις τρεις τάξεις του.

16. Η μέθοδος του συμψηφισμού των βαθμών για την εισαγωγή στα ΑΕΙ και ΑΤΕΙ έχει δοκιμαστεί ξανά, όπως και το σύστημα των πεδίων - τι το διαφορετικό θα προσφέρουν τώρα;

Εκ πρώτης όψεως το σύστημα δεν παρουσιάζει κάποια καινοτομία σε σχέση με τα εκπαιδευτικά συστήματα που ίσχυαν ως σήμερα. Αντιθέτως είναι ένας συνδυασμός του συστήματος των Δεσμών, οι οποίες ίσχυαν τη δεκαετία του '80 και του '90, με το σύστημα του πρώην υπουργού κ. Γεράσιμου Αρσένη. Σύμφωνα με το οποίο συνυπολογιζόταν ο βαθμός της Β' και της Γ' Λυκείου για την εισαγωγή στα ΑΕΙ και τα ΑΤΕΙ της χώρας∙ με τη μόνη διαφορά ότι το νέο σχέδιο συνυπολογίζει και τον βαθμό της Α' Λυκείου.

Ωστόσο με το παρόν σύστημα ο μαθητής προάγεται και απολύεται εξεταζόμενος μέσα στο σχολείο του. Ως εκ τούτου δεν υπάρχει περίπτωση το σχολείο να μετατραπεί σε χώρο εντατικοποίησης σπουδών και πολύ περισσότερο σε χώρο εξεταστικού κέντρου. Τα γραπτά τους θα αξιολογούνται από τον οικείο εκπαιδευτικό όπως ακριβώς συμβαίνει και σήμερα.

17. Τι αλλάζει στο Τεχνολογικό Λύκειο;

Με την εφαρμογή του νέου προγράμματος, η φοίτηση στα Επαγγελματικά Λύκεια θα είναι πλέον τετραετής προσφέροντας δύο κύκλους σπουδών: τον «Δευτεροβάθμιο Κύκλο Σπουδών» και την «Προαιρετική Τάξη Μαθητείας». Το υπουργείο Παιδείας σε συμφωνία με τον ΟΑΕΔ θα συνάπτει σύμβαση μεταξύ του τελευταίου και των επιχειρήσεων ώστε με ένα συμβολικό ποσό οι απόφοιτοι της Γ' τάξης των ΕΠΑΛ να κάνουν πρακτική άσκηση. Με τον θεσμό της μαθητείας δίνεται στους σπουδαστές η ευκαιρία για εξάσκηση στην αγορά εργασίας ενώ παράλληλα θα εξασφαλίζουν αρκετές προϋποθέσεις μόνιμης πρόσληψής τους είτε στην ίδια επιχείρηση είτε σε άλλη ομοειδή επιχείρηση.

18. Με ποιον τρόπο θα επιτυγχάνουν την εισαγωγή τους στην τριτοβάθμια εκπαίδευση οι απόφοιτοι των ΕΠΑΛ;

Οι απόφοιτοι του δεύτερου κύκλου των ΕΠΑΛ έχουν δικαίωμα συμμετοχής σε ειδικές πανελλαδικές εξετάσεις για εισαγωγή σε σχολές των τεχνολογικών εκπαιδευτικών ιδρυμάτων της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και σε συναφείς ειδικότητες του πτυχίου τους. Οι υποψήφιοι εξετάζονται σε τέσσερα μαθήματα, δύο μαθήματα γενικής παιδείας (Μαθηματικά και Νεοελληνική Γλώσσα) και δύο μαθήματα ειδικότητας.

19. Πόσα και ποια μαθήματα θα διδάσκονται οι μαθητές στα Τεχνολογικά Λύκεια;

Οι μαθητές της Α' τάξης των ΕΠΑΛ θα διδάσκονται 10 μαθήματα γενικής παιδείας και 5 μαθήματα από τις ακόλουθες ομάδες προσανατολισμού: Τεχνολογικών Εφαρμογών, Προσανατολισμού, Διοίκησης και Οικονομίας, Γεωπονίας - Τεχνολογίας Τροφίμων και Διατροφής και Προσανατολισμού Ναυτιλιακών Επαγγελμάτων.

Οι μαθητές της Β' και της Γ' τάξης των επαγγελματικών λυκείων θα διδάσκονται έξι μαθήματα γενικής παιδείας (Ελληνική Γλώσσα, Μαθηματικά, Φυσική, Χημεία, Ξένη Γλώσσα και Φυσική Αγωγή), και 4-6 μαθήματα ειδικότητας. Τα μαθήματα αυτά αποτελούνται κατά προσέγγιση από 50% θεωρητικό και 50% εργαστηριακό μέρος.

20. Θα μπορούν οι απόφοιτοι Γυμνασίου να φοιτήσουν σε κάποιο ΙΕΚ;

Ως σήμερα οι απόφοιτοι των γυμνασιακών τάξεων δεν είχαν τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν τα μαθήματα σε κάποιο δημόσιο ή ιδιωτικό Ινστιτούτο Επαγγελματικής Κατάρτισης. Με το σχέδιο αυτό παρέχεται πλέον η δυνατότητα στους αποφοίτους της υποχρεωτικής τυπικής εκπαίδευσης να φοιτήσουν δωρεάν στις επαγγελματικές σχολές μεταγυμνασιακής κατάρτισης (ΣΕΚ).

Οι νέες Πανελλαδικές

21. Πώς θα γίνεται η εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση

Οι πανελλαδικές εξετάσεις θα διεξάγονται αφού οι μαθητές ολοκληρώσουν τις ενδοσχολικές απολυτήριες εξετάσεις. Ως τη 10η Οκτωβρίου του σχολικού έτους θα πρέπει να επιλέξουν μέχρι δύο επιστημονικά πεδία, στα οποία θα εντάσσονται και οι αντίστοιχες σχολές, στο μηχανογραφικό δελτίο.

Τα επιστημονικά πεδία (ΕΠ) από τα οποία θα επιλέξουν οι μαθητές είναι τα εξής: 1ο ΕΠ - Ανθρωπιστικές, Νομικές και Κοινωνικές Επιστήμες, (Νεοελληνική Γλώσσα, Αρχαία, Ιστορία και Λατινικά ή Αρχές Φυσικών Επιστημών. 2ο ΕΠ - Θετικές και Τεχνολογικές Επιστήμες (Νεοελληνική Γλώσσα, Μαθηματικά, Φυσική και Χημεία). 3ο ΕΠ - Επιστήμες Υγείας (Νεοελληνική Γλώσσα, Φυσική, Χημεία, Βιολογία ή Μαθηματικά). 4ο ΕΠ - Επιστήμες Οικονομίας, Διοίκησης και Πολιτικές Επιστήμες (Νεοελληνική Γλώσσα, Μαθηματικά & Στοιχεία Στατιστικής, Οικονομία ή Ιστορία, Οργάνωση και Λειτουργία της Πολιτείας ή Οργάνωση & Διοίκηση ή Λατινικά).

Για όσους επιλέξουν τα παιδαγωγικά τμήματα θα εξετασθούν στη Νεοελληνική Γλώσσα, στα Μαθηματικά & Στοιχεία Στατιστικής, στην Ιστορία και στις Αρχές Φυσικών Επιστημών.