Συμβουλές για να είμαστε πετυχημένοι γονείς
• Δεν σταματά ο γονιός να έχει σχέδια ζωής (π.χ. δια βίου εκπαίδευση, εθελοντισμός, αθλητισμός, ενασχόληση με τα κοινά κ.α.)
• Φροντίζει τη σωματική και την ψυχική του υγεία. Αυτά είναι τα οχήματά του για να πετύχει στη ζωή.
• Γυμνάζεται συχνά αλλά χωρίς υπερβολές και ανταγωνιστικότητα.
• Έχει πνευματικές αναζητήσεις, διαβάζει βιβλία, παρακολουθεί ομιλίες, θεατρικές παραστάσεις κινηματογράφο κ.α. καλλιτεχνικά δρώμενα.
• Εμπνέεται από ανθρώπινες αξίες και υγιή πίστη (θρησκευτική, ιδεολογική) αποφεύγει όμως τις εμμονές, τους φανατισμούς και τις ακρότητες.
• Το να μιλάς ελευθερώνει»: Είναι έκφραση του υγιούς ενηλίκου που μιλάει με συνομηλίκους του για τα προβλήματά του. Οι συνομήλικοι αυτοί μπορεί να είναι οι σύντροφοι, οι φίλοι, οι συνάδελφοι ή ένα συγγενικό πρόσωπο.
• Στα παιδιά του μιλάει με διάκριση για τα προβλήματά του, για να μην επιβαρύνει τον ευάλωτο συναισθηματικό τους κόσμο.
• Τα παιδιά στηρίζονται στους γονείς και όχι οι γονείς στα παιδιά. Ο γονιός εκφράζει με ειλικρίνεια τα συναισθήματά του χωρίς όμως να υπερφορτώνει τα παιδιά του.
• Καλό είναι όμως στους διαλόγους του με τους εφήβους ο γονιός να αναφέρεται στις προσωπικές του εμπειρίες, που σχετίζονται με τη δημιουργική αντιμετώπιση προβλημάτων της εφηβείας.
• Ακούει προσεκτικά. Ο πετυχημένος γονιός περισσότερο ακούει παρά μιλάει στους νέους.
• Αναγνωρίζει και τονίζει κυρίως τα θετικά στοιχεία των παιδιών του και δευτερευόντως τα αρνητικά.
• Αν ο γονιός δουλεύει αρκετές ώρες κάνει συχνά και μεγάλα διαλείμματα για να μπορεί να βρίσκεται δίπλα στα παιδιά και την οικογένειά του.
• Συζητάει με τους εφήβους φιλικά και δεν πέφτει στην παγίδα να μιλάει μόνο για τα «πρέπει».
• Καλός γονιός δεν είναι αυτός που δίνει… ή πραγματοποιεί τα «θέλω» των παιδιών του. Τους μαθαίνει να αναλαμβάνουν τις ευθύνες τους και να σέβονται τόσο τους ίδιους τους γονείς όσο και τους άλλους.
• Αντιμετωπίζει με υπομονή και δημιουργικά τις προσωπικές του δυσκολίες (διαζύγιο, πένθος, προβλήματα υγείας ή οικονομικά αδιέξοδα).
• Δεν ντρέπεται όμως να απευθυνθεί για συμβουλευτική βοήθεια και σε φορείς αρωγής (συμβουλευτικούς σταθμούς, ψυχολόγους κ.α.), όταν διαπιστώνει ότι δεν μπορεί μόνος του να αντιμετωπίσει κάποια αδιέξοδα.
• Διασκεδάζει, κυρίως όμως ψυχαγωγείται. Μαθαίνει να μετατρέπει σε παιχνίδι όλα όσα κάνει.
• Προτιμά τις ποιοτικές και ήπιες απολαύσεις και αποφεύγει τα επικίνδυνα (π.χ. γρήγορη οδήγηση μηχανής χωρίς κράνος) και τους κάθε είδους εθισμούς (ποτό, ουσίες, κ.α.).
• Χρησιμοποιεί τον Η/Υ, τα ηλεκτρονικά παιχνίδια, το διαδίκτυο, την τηλεόραση αλλά δεν είναι «κολλημένος» με αυτά.
• Προτιμά δημιουργικούς τρόπους ψυχαγωγίας όπως: την επαφή με τη φύση, την τέχνη, τα ταξίδια κ.α.
• Έχει παρέες και οικογενειακούς φίλους, με τους οποίους μοιράζεται στιγμές χαράς, χαλάρωσης, διασκέδασης, αλλά και κοινές δραστηριότητες.
• Φροντίζει να τρέφεται σωστά και υγιεινά χωρίς ακρότητες (αυστηρή δίαιτα ή πολυφαγία).
• Να έχει ισορροπημένη σχέση με τον/την σύντροφό του και να μοιράζεται πράγματα μαζί του/της.
• Εργάζεται με πρόγραμμα και χωρίς ακρότητες.
• Επειδή δεν κάνει πάντα αυτό που του αρέσει φροντίζει για τη δημιουργική αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου του.
• Κατανοεί τα παιδιά του (π.χ. ότι περνούν την κρίση της εφηβείας, ότι κουράζονται κ.ά.).
• Δεν υπάρχουν τέλειοι γονείς. Πετυχημένος γονιός είναι όποιος σκέφτεται, βελτιώνεται συνεχώς και προσαρμόζει το ρόλο του ανάλογα με τα δεδομένα που αλλάζουν.
• Για τους ευτυχισμένους γονείς η οικογένεια και το σπίτι είναι ένας χώρος που συνήθως περνάνε καλά και όπου τα αρνητικά συναισθήματα και οι συγκρούσεις επιλύονται δημιουργικά.
• Είναι πολύ σημαντικό οι γονείς να βάζουν τα όρια, να συζητούν και να εισάγουν κανόνες στο σπίτι και να ασκούν καθοδήγηση σε υπερβολές ή τυχόν παρεκτροπές εφήβων (για παράδειγμα οι ώρες προσέλευσης των νέων στο σπίτι, οι ώρες χρήσης του Ηλεκτρονικού Υπολογιστή και του διαδικτύου, οι απουσίες στο Σχολείο κ.α.)
• Είναι καλύτερο οι γονείς τις ανησυχίες τους και τους προβληματισμούς τους να τους συζητούν με καταρτισμένους και έμπειρους παιδαγωγούς και ειδικούς συμβούλους.
• Όταν ανησυχούν ή προβληματίζονται για την ψυχική υγεία των εφήβων τους θα πρέπει να απευθύνονται σε υπηρεσίες ψυχικής υγείας για την αξιολόγηση και στήριξη των εφήβων τους (αλλά και των ιδίων). Η παραμέληση τόσο της σωματικής όσο και της ψυχικής υγείας των παιδιών τους συνιστά σοβαρή παραμέληση του γονικού ρόλου και ενέχει σοβαρότατους κινδύνους για όλους.
• Μην ξεχνάμε ότι τα παιδιά γενικώς και ακόμη περισσότερο οι έφηβοι έχουν ανάγκη γονείς που ασχολούνται μαζί τους και αναζητούν το καλύτερο.
Στέφανος Χρ. Κουμαρόπουλος, Δρ. Συμβουλευτικής-Εκπαιδευτικός
ssneond.sch.gr