Η οικογένεια της Μαρίας έχει βιώσει τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης. Ο μοναδικός μισθός που μπαίνει στο σπίτι, αυτός του πατέρα της, έχει μειωθεί σημαντικά, παρ' όλο που τα πάγια έξοδα, όχι μόνο δεν μειώνονται, αλλά αντίθετα παίρνουν την ανηφόρα. «Υπάρχουν μήνες που τα βγάζουμε πέρα ίσα ίσα. Κι όπως είναι φυσικό, πολλά πράγματα - εκτός από τη μόρφωση της κόρης μας - έχει χρειαστεί να τα περιορίσουμε ή να τα κόψουμε εντελώς. Και είναι λογικό που αυτή η κατάσταση στο σπίτι περνάει και στο παιδί», εξηγεί στα «ΝΕΑ» η μητέρα της μαθήτριας της Α' Γυμνασίου, Νατάσσα Γλυνού.
Είναι ενδεικτικό πως το 43% των γονέων στην Αττική, όπως προέκυψε από πρόσφατη έρευνα της εταιρείας Pulse RC με την επιστημονική συνεργασία του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών (ΕΚΚΕ), έχει αναγκαστεί να περιορίσει ή και να περικόψει εντελώς κάποια παροχή προς το παιδί. Οι εξωσχολικές δραστηριότητες, τα ιδιαίτερα μαθήματα, η ψυχαγωγία και το χαρτζιλίκι φαίνεται πως σβήνονται πρώτα από τη λίστα με τα έξοδα. «Μην ξεχνάμε πως στο πλαίσιο της οικονομικής κρίσης τα ποσοστά φτώχειας αυξάνονται, πλήττοντας κυρίως μονογονεϊκές και πολύτεκνες οικογένειες. Βλέπουμε πως οι γονείς προσπαθούν να μη στερήσουν τα υλικά αγαθά από τα παιδιά τους, αλλά πλέον κάνουν οικονομία σε πολύ βασικά πράγματα. Ολη αυτή την κατάσταση, όπως είναι φυσικό, τα παιδιά την αντιλαμβάνονται.
Αλλωστε, ο τρόπος ζωής της οικογένειας αλλάζει και τα παιδιά θα πρέπει να το γνωρίζουν», επισημαίνει η κοινωνιολόγος και ερευνήτρια του ΕΚΚΕ, Λάουρα Αλιμπράντη.
Οπως εξηγούν οι ειδικοί, τα παιδιά θα πρέπει να είναι ενήμερα για την οικονομική κατάσταση και να εξοικειώνονται όσο το δυνατόν περισσότερο με τα θέματα οικονομικής φύσης της οικογένειας. Σύμφωνα με την ίδια έρευνα, το 19% των παιδιών, τα οποία ζουν σε οικογένειες με δύσκολη ή πολύ δύσκολη οικονομική κατάσταση, έχει συμπτώματα έντονου άγχους. Τα παιδιά δεν μπορούν και δεν θα πρέπει, όπως υποστηρίζουν, να ζουν κλεισμένα σε μια γυάλα. Ωστόσο, η συζήτηση μαζί τους θα πρέπει να γίνεται προσεκτικά και ανάλογα με την ηλικία, καθώς διαφορετικά διαχειρίζονται και προσαρμόζονται σε μια νέα κατάσταση τα μικρά παιδιά και διαφορετικά οι έφηβοι.
«Μιλήσαμε ανοιχτά στη Μαρία. Θέλαμε να ξέρει τα πάντα για την οικονομική κατάσταση της οικογένειας, κι αυτό γιατί θέλαμε να καταλάβει τον λόγο που αναγκαστήκαμε να περιορίσουμε ή και να κόψουμε κάποια πράγματα. Είναι ενήμερη ότι τα χρήματα που μπαίνουν στο σπίτι είναι σαφώς λιγότερα από αυτά που είχαμε κάθε μήνα. Ευτυχώς, όχι μόνο το κατάλαβε, αλλά αυτό που διαπιστώνουμε είναι πως γίνεται πιο υπεύθυνο και συνειδητοποιημένο παιδί με τα χρήματα. Πολλές φορές, μάλιστα, μας βάζει η ίδια φρένο σε αγορές που δεν θα πρέπει να γίνουν. Πλέον πριν πει το "θέλω" θα το έχει σκεφτεί καλά», προσθέτει η Νατάσσα Γλυνού, σημειώνοντας πως μια σωστή και υπεύθυνη κουβέντα με το παιδί είναι η καλύτερη επιλογή για έναν γονέα.
Σύμφωνα με τον επίκουρο καθηγητή Παιδοψυχιατρικής, διευθυντή στην Παιδοψυχιατρική Κλινική της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών στο Νοσοκομείο Παίδων Η Αγία Σοφία, Γεράσιμο Κολαΐτη, οι γονείς χρειάζεται να ενημερώνουν σχετικά με την κρίση - όπως και για άλλα σημαντικά θέματα που αφορούν την οικογένεια - τα παιδιά τους. «Η ποσότητα και η ποιότητα της ενημέρωσης εξαρτάται πάντα από την αναπτυξιακή και ηλικιακή φάση του παιδιού, καθώς και άλλους παράγοντες. Κάθε παιδί είναι ξεχωριστό και ως προς την αντιμετώπιση διαφόρων στρεσογόνων καταστάσεων: άλλα παιδιά είναι πιο ευάλωτα, άλλα πιο ανθεκτικά. Τα παιδιά, όπως και οι ενήλικοι, θα πρέπει να προσαρμόζονται σε νέες καταστάσεις και αυτό γίνεται στην καθημερινή πράξη και ζωή, με τους γονείς να είναι το πρότυπο συμπεριφοράς κυρίως με τις πράξεις τους και πολύ λιγότερο με τη λεκτική ενημέρωση των παιδιών τους».
Με ειλικρίνεια και αμεσότητα θα πρέπει, από την άλλη, να μιλήσουν στους εφήβους. Εξάλλου, όπως εξηγεί ο κ. Κολαΐτης, αυτά είναι στοιχεία που εκτιμούν οι έφηβοι, οι οποίοι έτσι κι αλλιώς κατανοούν πολύ καλύτερα τα δεδομένα. «Προφανώς εξάλλου χρειάζονται λεπτομέρειες, και ιδιαίτερα τα μικρότερα παιδιά που έχουν γνωστικούς περιορισμούς και συχνά τάση για ενοχοποίηση. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, οι γονείς καλό είναι να αφήνουν και ένα παράθυρο αισιοδοξίας στα παιδιά τους, και προφανώς και στους ίδιους. Αλλωστε, όπως δείχνουν πολλές μελέτες, οι άνθρωποι, μικροί ή μεγάλοι, έχουν συχνά το δυναμικό και την ψυχική ανθεκτικότητα να αντιμετωπίζουν επιτυχώς τις αντιξοότητες στη ζωή τους», συμπληρώνει.
Ακόμη και στη δυσάρεστη περίπτωση απώλειας της δουλειάς οι γονείς θα πρέπει να συζητήσουν με το παιδί, εξηγώντας του ότι στην παρούσα φάση συμβαίνει σε πολύ κόσμο και είναι μια προσωρινή κατάσταση. Ετσι, τονίζουν οι ψυχολόγοι, το παιδί θα αισθανθεί ασφάλεια. Η απόκρυψη της αλήθειας, από την άλλη, θα φέρει, όπως προειδοποιούν, δυσάρεστα αποτελέσματα, «αφού το παιδί θα καταλάβει ότι οι γονείς του τού έλεγαν ψέματα, συνεχίζοντας να του παρέχουν υλικά αγαθά και δραστηριότητες, παρότι στην πραγματικότητα δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα. Υπάρχει μάλιστα περίπτωση, κυρίως οι έφηβοι, να ερμηνεύσουν την απόκρυψη της αλήθειας ως μια άνιση αντιμετώπισή τους από τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας», υπογραμμίζουν.
ΤΑ ΝΕΑ
