Έρευνα που διεξήχθη ανάμεσα σε 239 γλώσσες κατέδειξε ότι η πιο παράξενη γλώσσα του κόσμου χρησιμοποιείται από μια μεξικανική φυλή (Μιξτέκοι).

Η γλώσσα ονομάζεται Τσαλκατόνγκο Μιξτεκ (Chalcatongo Mixtec) και τη μιλούν μόνο 6.000 άνθρωποι στον κόσμο στην Οξάκα του Μεξικό.

Οι γλωσσολόγοι της εταιρείας Idibon, κωδικοποίησαν τις γλώσσες βάσει 21 χαρακτηριστικών π.χ. τη σύνταξη των προτάσεων, τις ερωτηματικές προτάσεις κ.α. Μετά την ανάλυση των κωδικοποιημένων γλωσσών, φάνηκε ότι τα Τσαλκατόνγκο Μιξτεκ είχαν ελάχιστες ομοιότητες με τις υπόλοιπες γλώσσες. Είναι μια αρκετά ασυνήθιστη γλώσσα. Πρόκειται για μια τονική γλώσσα με προτάσεις που, συντακτικά, ξεκινούν με ρήμα.

Δε διαθέτει μηχανισμούς διατύπωσης ερωτηματικών προτάσεων π.χ. το "είσαι καλά" ακούγεται το ίδιο με το "είσαι καλά;. Μάλλον δεν πρέπει να αποτελεί έκπληξη το ότι κάποιες από τις πιο παράξενες γλώσσες είναι και κάποιες από τις πιο δυσνόητες.

Η δεύτερη πιο παράξενη γλώσσα είναι τα Νένετς (Nenets) που μιλιούνται στη Σιβηρία. Ακολουθούν τα Τσόκτα (Choctaw), μια γλώσσα των ιθαγενών της Αμερικής.

Ωστόσο, κάποιες από τις πιο παράξενες γλώσσες χρησιμοποιούνται ευρέως. Για παράδειγμα τα κονγκολέζικα (Kongo) μιλιούνται από μισό εκατομμύριο ανθρώπων στην Κεντρική Αφρική. Ακολουθούν τα αρμένικα και τα γερμανικά.

Οι γλώσσες αυτές δεν είναι συγκεντρωμένες σε μία συγκεκριμένη περιοχή. Βρίσκονται διασκορπισμένες παντού. Ούτε οι κοινές ρίζες εγγυώνται ότι οι γλώσσες θα μοιάζουν μεταξύ τους. Η έρευνα, για παράδειγμα, έδειξε ότι όλες οι γερμανικές γλώσσες είναι αρκετά παράξενες. Στις λατινογενείς γλώσσες δε συμβαίνει το ίδιο: τα ισπανικά βρίσκονται στο τοπ 25 των παράξενων γλωσσών ενώ τα πορτογαλικά θεωρούνται από τις πιο κοινότυπες γλώσσες παγκοσμίως.

Οι γλωσσολόγοι υποστήριξαν ότι κάθε γλώσσα διαθέτει παράξενα στοιχεία και ότι υπήρξαν ορισμένα χαρακτηριστικά που δε μπορούσαν να λάβουν υπόψη τους κατά την έρευνα π.χ. τους ιδιωματισμούς.

Αυτές είναι οι δέκα πιο παράξενες γλώσσες του κόσμου:

Τσαλκατόνγκο Μιξτεκ (Chalcatongo Mixtec)

Νένετς (Nenets)

Τσόκτα (Choctaw)

Ντιεγκουένιο (Diegueño)

Ορόμο (Oromo)

Κουτενάι (Kutenai)

Iraqw

Κονγκολέζικα

Αρμένικα

Γερμανικά