Μπορεί η 26η Σεπτεμβρίου, να έχει καθιερωθεί ως η Ευρωπαϊκή Ημέρα Γλωσσών για να τιμηθεί η γλωσσική πολυμορφία της ευρωπαϊκής ηπείρου, ωστόσο οι Ευρωπαίοι μαθητές δείχνουν ότι την τιμούν κάθε μέρα, μαθαίνοντας τουλάχιστον μία ξένη γλώσσα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσίευσε η Eurostat με αφορμή την Ευρωπαϊκή Ημέρα Γλωσσών, το 84% των μαθητών του δημοτικού στην Ευρωπαϊκή Ένωση μαθαίνει τουλάχιστον μία ξένη γλώσσα, ποσοστό που μεταφράζεται σε περίπου 19 εκατομμύρια μαθητών. Παράλληλα, ένα εκατομμύριο μαθητών, περίπου το 5% του συνόλου, μαθαίνει δύο ή περισσότερες γλώσσες.
Σύμφωνα με τα στοιχεία (τα πιο πρόσφατα του 2015), η Ελλάδα κατατάσσεται τρίτη μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ στην κατηγορία των μαθητών που μαθαίνουν δύο ή περισσότερες ξένες γλώσσες. Συγκεκριμένα, το 28,9% των μαθητών δημοτικού στην Ελλάδα, μαθαίνει δύο ή περισσότερες ξένες γλώσσες, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό στο Λουξεμβούργο που έρχεται πρώτο στην κατάταξη, ανέρχεται στο 83,7% και στην Εσθονία που είναι δεύτερη, στο 30,7%.
Στον αντίποδα, η Πορτογαλία, το Βέλγιο, η Ολλανδία και η Σλοβενία, όπου λιγότεροι από τους μισούς μαθητές μαθαίνουν κάποια ξένη γλώσσα (ποσοστά 35,4%, 36,7%, 42,9% και 49,8% αντίστοιχα). Εξάλλου, αν και η Μεγ. Βρετανία βαίνει προς αποχώρηση από την Ένωση, η αγγλική γλώσσα είναι μακράν η πιο δημοφιλής ξένη γλώσσα για τους μαθητές δημοτικού της ΕΕ, καθώς τη μαθαίνει το 83,5% αυτών (17,5 εκατομμύρια). Η γαλλική γλώσσα έρχεται δεύτερη, με ποσοστό 4,8% (800.000 μαθητές) και ακολουθούν η γερμανική με 3,9% (700.000 μαθητές), η ισπανική με 0,6% (100.000 μαθητές), η ρωσική με 0,3% (54.000 μαθητές) και η ιταλική με 0,2% (33.000 μαθητές).
Αξίζει να επισημανθεί, ότι τα υψηλότερα ποσοστά εκμάθησης γαλλικών καταγράφονται στο Λουξεμβούργο (83,5% των μαθητών), την Ελλάδα (15,8%) και τη Ρουμανία (15,2%).
Σημειωτέον, στην ευρωπαϊκή ήπειρο ομιλούνται περισσότερες από 200 ευρωπαϊκές γλώσσες, (24 από τις οποίες είναι επίσημες γλώσσες της Ευρωπαϊκής Ένωσης), περίπου 60 περιφερειακές/μειονοτικές και πολλές άλλες γλώσσες, τις οποίες «έφεραν» μαζί τους πρόσφυγες και μετανάστες. Υπολογίζεται μάλιστα, ότι εντός των συνόρων της Ένωσης ζουν σήμερα τουλάχιστον 175 εθνότητες.
Η Ευρωπαϊκή Ημέρα των Γλωσσών καθιερώθηκε το 2001 με πρωτοβουλία του Συμβουλίου της Ευρώπης, με την ευκαιρία του Ευρωπαϊκού Έτους των Γλωσσών και από τότε εορτάζεται κάθε χρόνο.
Στις 26 Σεπτεμβρίου, στον εορτασμό της Ευρωπαϊκής Ημέρας Γλωσσών, το Συμβούλιο της Ευρώπης και το Ευρωπαϊκό Κέντρο Σύγχρονων Γλωσσών (ECML/CELV) ενώνουν τις δυνάμεις τους με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, γλωσσικά ινστιτούτα, σχολεία, πανεπιστήμια, μαθητές, φοιτητές και πολίτες απ' όλη την Ευρώπη για την προώθηση της γλωσσικής πολυμορφίας και της εκμάθησης ξένων γλωσσών, μέσα από διάφορες εκδηλώσεις που διοργανώνουν. Κάθε χρόνο διοργανώνονται εκατοντάδες εκδηλώσεις στην Ευρώπη, αλλά και σε χώρες εκτός ευρωπαϊκής ηπείρου.
Ο γενικός γραμματέας του Συμβουλίου της Ευρώπης, Τορμπίορν Γιάγκλαντ, στο χαιρετισμό του με την ευκαιρία του εορτασμού της Ευρωπαϊκής Ημέρας Γλωσσών, αναφέρει μεταξύ άλλων, ότι φέτος δίνεται έμφαση στην καινοτομία στη διδασκαλία και εκμάθηση των γλωσσών και τονίζει τη σημασία της πολιτισμικής πολυμορφίας της Ευρώπης και του εορτασμού των δεκάδων γλωσσών που ομιλούνται σ' αυτήν, όπου «όλοι είναι ευπρόσδεκτοι και δικαιούνται ισότιμης μεταχείρισης».
«Οι γλώσσες καθορίζουν την προσωπική μας ταυτότητα, αλλά ταυτόχρονα αποτελούν και μέρος μιας κοινής κληρονομιάς. Μπορούν να χρησιμεύσουν ως γέφυρα που μας ενώνει με άλλους ανθρώπους και να ανοίξουν δρόμους για άλλους πολιτισμούς και άλλες χώρες, διευκολύνοντας την αμοιβαία κατανόηση», αναφέρεται χαρακτηριστικά στο σημείωμα του Συμβουλίου της Ευρώπης για την ΕΗΓ. Παράλληλα, σημειώνεται ότι η πολυγλωσσία μπορεί να πολλαπλασιάσει τις ευκαιρίες που έχουν οι πολίτες, να αυξήσει τις δυνατότητες απασχόλησής τους, να διευκολύνει την πρόσβασή τους σε υπηρεσίες και δικαιώματα, αλλά και να συμβάλει στην αλληλεγγύη, μέσω της ενίσχυσης του διαπολιτισμικού διαλόγου και της κοινωνικής συνοχής.
Σύμφωνα με το Συμβούλιο της Ευρώπης, κεντρικός άξονας των προσπαθειών που γίνονται από τους φορείς που ασχολούνται με τη γλωσσική εκπαίδευση στην Ευρώπη, είναι η αποτελεσματικότερη διδασκαλία και εκμάθηση των γλωσσών στο σχολείο, ώστε όλο και περισσότεροι μαθητές στην Ευρώπη να γνωρίζουν καλά μια δεύτερη γλώσσα ολοκληρώνοντας τη φοίτησή τους στο σχολείο.
