Για τρίτη χρονιά λόγω της κρίσης υπάρχουν διαρροές μαθητών από τα ιδιωτικά προς τα δημόσια σχολεία

Toυ Αποστολου Λακασα

«Πρέπει να ομολογήσω ότι πήραμε μια μεγάλη ανάσα. Η κατάσταση με τις προεγγραφές στο τέλος της προηγούμενης σχολικής χρονιάς λίγο πριν από τις εκλογές του Ιουνίου, ήταν τραγική. Οι γονείς είχαν φοβηθεί πολύ». Τα λόγια ανήκουν σε ιδιοκτήτη σχολείου της Αττικής, και αποτυπώνουν τις εξελίξεις στην ιδιωτική πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση της χώρας. Η στάση αναμονής που τηρούσαν τον Ιούνιο οι γονείς ως προς τις πολιτικο-οικονομικές εξελίξεις και τις επιπτώσεις τους στα εισοδήματα, οδήγησαν σε πτώση των προεγγραφών έως και 40% σε πολλά ιδιωτικά σχολεία.

Η έναρξη του σχολικού έτους έδειξε ότι η αναμενόμενη μείωση θα είναι, τελικά, μικρότερη. Οπως εκτίμησε, μιλώντας στην «Κ», ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ιδιοκτητών Ιδιωτικών Σχολείων κ. Μπάμπης Κυραϊλίδης, η μέση μείωση του αριθμού των μαθητών θα κινηθεί μεταξύ 6%-10%. Θα είναι βέβαια μεγαλύτερη σε σχέση με πέρυσι, όταν ο συνολικός αριθμός των μαθητών στα ιδιωτικά σχολεία μειώθηκε κατά 4%, από τους 73.700 μαθητές το 2010-2011 στους 70.519 μαθητές το 2011-2012. Ομως αυτό δεν προϋποθέτει ότι σε όλα τα σχολεία η πτώση βρίσκεται «υπό έλεγχο», καθώς κατά περίπτωση σχολείων εκτιμάται ότι φθάνει και το 20%-25%. Μάλιστα, πληροφορίες της «Κ» αναφέρουν ότι τις τελευταίες ημέρες έκλεισαν δύο «μικρά» σχολεία, ενώ υπήρξαν άλλα που μείωσαν τον αριθμό των τμημάτων σε διάφορες τάξεις, κάτι που θέτει υπό αμφισβήτηση τη «βιωσιμότητα» όλου του σχολείου ακόμη για την τρέχουσα σχολική χρονιά.

Από την άλλη, επιδεινώνεται η πληγή των επισφαλειών, που έχουν σχεδόν διπλασιαστεί σε σχέση με πέρυσι. Εκτιμάται ότι σε πολλά σχολεία τα συσσωρευμένα χρέη των γονέων ξεπερνούν το ένα εκατ. ευρώ.

Ειδικότερα, η πτωτική πορεία του αριθμού των μαθητών των ιδιωτικών σχολείων ξεκίνησε μετά το 2009-10, όταν η οικονομική κρίση άρχισε να δείχνει τα πρώτα της σημάδια. Από τους 92.022 μαθητές σε ιδιωτικά σχολεία το 2008-09 και τους 78.680 το 2009-10, ο αριθμός συνεχίζει να ακολουθεί πτωτική πορεία.

Για φέτος, από τις εκτιμήσεις παραγόντων του κλάδου που μίλησαν στην «Κ» προκύπτει ότι η μείωση των μαθητών στην ιδιωτική πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση είναι σχεδόν γενική, αλλά με σαφώς διαφορετικές ταχύτητες από σχολείο σε σχολείο. Ετσι, τα μεγάλα σχολεία σχεδόν εξάντλησαν τη δεξαμενή των αιτήσεων για νέες εγγραφές. Από την άλλη, σε σχολεία που απευθύνονται σε μεσαία βαλάντια υπήρξαν διάφορες... «καραμπόλες». Ενδεικτικά, λύκειο της Αθήνας «κέρδισε» μαθητές από άλλο ιδιωτικό σχολείο με ακριβότερα δίδακτρα, αλλά έχασε και κάποιους, οι οποίοι κατευθύνθηκαν προς δημόσια σχολεία.

«Οποιος δεν κατανόησε γρήγορα τα μηνύματα των καιρών, ώστε να προχωρήσει σε μειώσεις διδάκτρων χωρίς να ρίξει την ποιότητά του, σήμερα θα βρεθεί σε δύσκολη θέση», παρατηρεί σχολάρχης στην «Κ». Με βάση τα στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου τα δίδακτρα κυμαίνονται από 1.160 ευρώ (σε νηπιαγωγεία) έως 10.000 ευρώ (σε γυμνάσια-λύκεια) στην περιφέρεια και από 2.200 ευρώ (σε νηπιαγωγεία) έως 11.350 (σε δημοτικά) σε σχολεία της Αττικής.

Ομως, παρότι τα δίδακτρα είναι «παγωμένα» από το 2010, λόγω της οικονομικής κρίσης οι σχολάρχες έχουν ήδη προχωρήσει σε μειώσεις.

Αυτές είτε μεταφράστηκαν σε γενική μείωση των διδάκτρων (π.χ. κατά 10% σε όλες τις τάξεις) είτε σε διάφορες προσφορές προς τους γονείς. Ενδεικτικά, κάποια σχολεία εμπλούτισαν το πρόγραμμα σπουδών των τάξεων. Σε κάποια άλλα προστέθηκαν επιπλέον ώρες για τη φύλαξη των παιδιών, κάτι που εξυπηρετεί τους γονείς που εργάζονται. Επίσης, σε ορισμένα υπήρξαν μειώσεις στο κόστος των προγραμμάτων ή και στη μεταφορά των μαθητών.

Βεβαίως, τα σχολεία προσφέρουν πολύ περισσότερες δόσεις, ευκολίες πληρωμών, προχωρούν σε ατομικές συμφωνίες με γονείς μαθητών με διαπιστωμένο οικονομικό πρόβλημα, αλλά και σε εκπτώσεις από το συνολικό ποσό των διδάκτρων στους καλοπληρωτές. Ο στόχος όλων είναι να περιορίσουν τις επισφάλειες λόγω της μη καταβολής των διδάκτρων από γονείς, οι οποίες έχουν εκτοξευθεί στα ύψη σε σχέση με το 2011-2012. «Οι τράπεζες δεν μας δανείζουν, ενώ υπάρχουν ανοίγματα σε ασφαλιστικούς φορείς» αναφέρει στην «Κ» έμπειρο στέλεχος του κλάδου που θεωρεί ότι «οι κραδασμοί στην ιδιωτική εκπαίδευση αποτυπώνουν τους κλυδωνισμούς στη μεταπολιτευτικά ισχυρή μεσαία τάξη της χώρας».

Προτείνουν κουπόνια

Την πρόταση για υιοθέτηση του συστήματος των εκπαιδευτικών κουπονιών επαναφέρει ο Σύνδεσμος Ιδιοκτητών Ιδιωτικών Σχολείων. «Μέσω του συστήματος το κράτος ορίζει το ύψος της δαπάνης ανά μαθητή και διαθέτει στον γονέα ένα ίσης αξίας εκπαιδευτικό κουπόνι-επιταγή. Από την πλευρά τους, οι γονείς πρέπει να διαλέξουν σχολείο -δημόσιο ή ιδιωτικό- για το παιδί τους. Οι γονείς δεν μπορούν να εξαργυρώσουν το κουπόνι, απλώς το καταθέτουν στο σχολείο της επιλογής τους, έναντι του κόστους φοίτησης του παιδιού», αναφέρει στην «Κ» ο κ. Γιώργος Λιναρδάτος, γενικός

διευθυντής ιδιωτικού σχολείου. «Με τον τρόπο αυτό το κράτος προσφέρει στους πολίτες και ιδιαίτερα στις χαμηλές εισοδηματικές τάξεις, την οικονομική δύναμη για να ξοδέψουν στην εκπαίδευση. Το κράτος ορίζει μόνον το ελάχιστο επίπεδο ποιότητας των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, από τα οποία οι γονείς θα μπορούν να επιλέξουν» συμπληρώνει ο ίδιος. Σύμφωνα με τον Σύνδεσμο το σύστημα έχει δοκιμασθεί ήδη στην Ελλάδα, καθώς εφαρμόστηκε στους παιδικούς σταθμούς ενώ εφαρμόζεται, μεταξύ άλλων, στην Ολλανδία από το 1917, τη Δανία, τη Σουηδία, τη Νέα Ζηλανδία, τις ΗΠΑ, την Τουρκία, τη Χιλή, την Κολομβία. Επίσης, η Παγκόσμια Τράπεζα σε συνεργασία με τον ΟΗΕ και την UNESCO χρηματοδοτούν παρεμφερή προγράμματα σε διάφορες χώρες.

καθημερινη