Ανησυχητικές διαστάσεις λαμβάνει το φαινόμενο του αναλφαβητισμού στη χώρα μας.

Σύμφωνα με στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας (ΕΣΥΕ), αναλφάβητο θεωρείται το 3,6% του πληθυσμού, όμως, ανεπισήμως τα ποσοστά είναι ακόμη μεγαλύτερα, φτάνοντας ακόμα και το 12% με 13%. Στην Ελλάδα του 2008 υπάρχουν άνθρωποι που δεν μπορούν να κατανοήσουν αυτά που διαβάζουν ή δεν μπορούν να συμπληρώσουν μια απλή αίτηση.

Οι καθηγητές των λυκείων, κυρίως οι φιλόλογοι, βλέπουν στα γραπτά απίστευτα “μαργαριτάρια”, τα οποία υποδηλώνουν ότι οι μαθητές δεν καταλαβαίνουν τις ερωτήσεις αλλά ούτε και τα γραφόμενα στα σχολικά βιβλία. Χαρακτηριστικό της κατάστασης ήταν και η ενέργεια της Κεντρικής Επιτροπής Εξετάσεων να δώσει στους υποψηφίους των πανελληνίων εξετάσεων την ερμηνεία των λέξεων “ψεγάδια, παρωχημένες, υπόδικη, εξοβελιστεί”. “Στα φιλολογικά μαθήματα η εικόνα είναι απαράδεκτη. Πολλοί μαθητές παρουσιάζουν αδυναμία να κατανοήσουν ένα κείμενο εφημερίδας ή μια απλή ερώτηση. Τους ζητάς, για παράδειγμα, να αναφερθούν στο έργο του Μεγάλου Αλεξάνδρου σε πολιτιστικό επίπεδο και αυτοί να γράφουν όλο το κεφάλαιο για τον Μ. Αλέξανδρο ή το έργο του σε οικονομικό επίπεδο.

Η αδυναμία τους αυτή είναι η αιτία να χάνουν πολλές μονάδες στις εξετάσεις και δη στις πανελλήνιες”, σχολίασε ο φιλόλογος, Δημήτρης Πιτσιάβας.

Όλα τα παραπάνω αποτελούν μια μορφή αναλφαβητισμού, του λειτουργικού (σ.σ. έχουν πάει σχολείο, όμως, δεν μπορούν να χειριστούν επαρκώς το γραπτό λόγο), ο οποίος είναι ιδιαίτερα ανησυχητικός γιατί δεν μπορεί εύκολα να καταγραφεί. “Για μένα τα λεγόμενα ʽμαργαριτάριαʼ των μαθητών είναι μια ένδειξη λειτουργικού αναλφαβητισμού, για την οποία ευθύνεται το εκπαιδευτικό σύστημα, που δεν ασκεί την κριτική σκέψη”, σημείωσε ο επίκουρος καθηγητής του Παιδαγωγικού τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης Αθανάσιος Αϊδίνης. Εμμένον πρόβλημα χαρακτήρισε τον αναλφαβητισμό η επίκουρη καθηγήτρια του τμήματος Εκπαιδευτικής και Κοινωνικής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας Αθηνά Σιπητάνου.

“Υπολογίζεται ότι ο αναλφαβητισμός στη χώρα μας αγγίζει το 12% με 13% του πληθυσμού. Είναι επιτακτική ανάγκη να γίνει μια σοβαρή πανελλαδική μελέτη, προκειμένου να μπορέσουν στη συνέχεια να αναπτυχθούν οι κατάλληλες δράσεις για τη μείωση του φαινομένου”, σχολίασε η κ. Σιπητάνου. Αξίζει να σημειωθεί ότι στην απογραφή του 2001 του ελληνικού πληθυσμού αναφερόταν ότι περίπου ένα εκατομμύριο άτομα δεν έχουν ολοκληρώσει την υποχρεωτική εκπαίδευση (σ.σ. αυτός θεωρείται οργανικός αναλφαβητισμός).

Σε περιοχές, μάλιστα, όπως η Ροδόπη, η Ξάνθη, η Καρδίτσα και τα Γρεβενά καταγράφονται αυξημένα ποσοστά χαμηλού επιπέδου μόρφωσης. Γενικά, ο αναλφαβητισμός, σύμφωνα με έρευνες, πλήττει, κυρίως αγροτικούς πληθυσμούς και καλύπτει ένα ευρύ φάσμα ηλικιών, ακόμη και νέους 15-25 ετών. Συνήθη “θύματά” του είναι οι μειονότητες, όπως οι τσιγγάνοι, οι παλιννοστούντες, οι μετανάστες, τα άτομα με αναπηρία, οι φυλακισμένοι και οι τοξικομανείς.

Της Φιλομήλας Δημολαΐδου

blogs.sch.gr