Μερικοί μαθητές είναι αναγκασμένοι να κάθονται πάνω από ένα τετράδιο μισοάδειο ή μουντζουρωμένο και να αναρωτιούνται γιατί δεν μπορούν να γράψουν όπως οι συμμαθητές τους. Δεν αισθάνονται υπερήφανοι και συχνά δεν καταβάλουν την απαιτούμενη προσπάθεια, γιατί εκ των προτέρων γνωρίζουν ότι δεν θα τα καταφέρουν. Άλλοι μαθητές, έχουν φτάσει ήδη στο στάδιο της παραίτησης και δεν θέλουν πλέον, να ασχολούνται με τα μαθήματα. Δεν είναι λίγοι αυτοί που δεν θέλουν να διαβάσουν ακόμη και ένα παραμύθι, μία ιστορία.
Το ενδιαφέρον του/της δασκάλας στο σχολείο και το ενδιαφέρον ή οι τσακωμοί στο σπίτι δεν καταφέρνουν να δώσουν λύση στο πρόβλημα.
Είναι η ώρα που οι γονείς θα πρέπει να ψάξουν βαθύτερα τα αίτια αυτής της συμπεριφοράς και να αναρωτηθούν μήπως το παιδί δεν έχει τεμπελιά αλλά έχει μαθησιακές δυσκολίες;
Τα τελευταία χρόνια μία μεγάλη μερίδα μαθητών χαρακτηρίζεται επίσημα ή ανεπίσημα ότι αντιμετωπίζουν μαθησιακές δυσκολίες. Η κατάσταση αυτή προβληματίζει ειδικούς και γονείς αλλά οπωσδήποτε τις σημαντικότερες επιπτώσεις τις δέχονται τα ίδια τα παιδιά.
Ο σύνηθες ορισμός για τις μαθησιακές δυσκολίες αναφέρεται σε μια «ανομοιογενή ομάδα διαταραχών που εκδηλώνονται με δυσκολίες στη συγκράτηση πληροφοριών και την αφομοίωση της γνώσης καθώς και την αναπαραγωγή της γνώσης μέσα από την ομιλία ή το γραπτό λόγο. Οι διαταραχές επίσης, σχετίζονται με την ανάγνωση, το συλλογισμό ή/και τις μαθηματικές ικανότητες. Είναι εγγενείς στο άτομο και οφείλονται σε δυσλειτουργία του κεντρικού νευρικού συστήματος» (Πολυχρονοπούλου 2000).
Απαραίτητη προϋπόθεση για να χαρακτηριστεί ένα άτομο ότι αντιμετωπίζει μαθησιακές δυσκολίες είναι η ύπαρξη φυσιολογικού δείκτη νοημοσύνης.
Ποια είναι τα κυριότερα χαρακτηριστικά που συνδέονται με τις μαθησιακές δυσκολίες;
Στην ανάγνωση
- Περιορισμένη αναγνωστική ικανότητα Π.χ. Συλλαβίζει τις λέξεις, μπερδεύεται σε πολυσύλλαβες λέξεις, αντικαθιστά λέξεις που υπάρχουν στο κείμενο με δικές του λέξεις κ. ά.
- Περιορισμένη αναγνωστική κατανόηση και απόδοση του νοήματος
Στο γραπτό λόγο:
- Παραλείψεις γραμμάτων στο μέσο ή στο τέλος της λέξης
- Συγχυση φωνημάτων τα οποία μοιάζουν ακουστικά (π.χ. /φ/-/θ/, /δ/-/β/ και άλλα)
- Λάθη στην αντιγραφή
- Δε γνωρίζει ή δε μπορεί να εφαρμόσει κανόνες ορθογραφίας
- Μειωμένη ταχύτητα είτε στην αντιγραφή, είτε στον ελεύθερο γραπτό λόγο
Στα μαθηματικά:
- Σύγχυση των μαθηματικών συμβόλων
- Δυσκολία στην εκτέλεση των πράξεων, ακόμη και στην πρόσθεση και την αφαίρεση
- Δυσκολίες στην απομνημόνευση της προπαίδειας
- Αδυναμία στην επιλογή της σωστής πράξης για την επίλυση προβλημάτων
Σε άλλους τομείς που σχετίζονται με την αντίληψη και τη μάθηση
- Δυσκολίες στην απομνημόνευση
i. Ονομάτων (από πρόσωπα, αντικείμενα, πόλεις)
ii. Ακολουθιών (π.χ. ημέρες, μήνες, εποχές)
iii. Να θυμάται μία σειρά από οδηγίες και να τις ακολουθήσει
- Προβλήματα στον οπτικο-κινητικό συντονισμό (π.χ. στο κράτημα μολυβιού) και γενικώς σε ό,τι απαιτεί τη συνεργασία των δύο χεριών για να επιτελέσει μία άσκηση
- Προβλήματα στην αντίληψη του χώρου (π.χ. διάκριση δεξί-αριστερό) και του χρόνου
- Δυσκολίες στη συγκέντρωση της προσοχής για μεγάλο χρονικό διάστημα
- Παρορμητικότητα
- Αδυναμία διαχείρισης τόσο του οριοθετημένου χρόνου (ανάθεση μιας εργασίας) όσο και του ελεύθερου χρόνου
Μύθοι και αλήθειες
«Τα άτομα με μαθησιακές δυσκολίες έχουν χαμηλό δείκτη νοημοσύνης» Μύθος
Αλήθεια Για να χαρακτηριστεί κάποιος ως άτομο με μαθησιακές δυσκολίες πρέπει υποχρεωτικά να έχει φυσιολογική νοημοσύνη.
«Τα άτομα με μαθησιακές δυσκολίες δε μπορούν να μάθουν» Μύθος
Αλήθεια Τα άτομα με μαθησιακές δυσκολίες μπορούν να μάθουν, απλά χρειάζονται εναλλακτικές μεθόδους διδασκαλίας για να βοηθηθούν.
«Οι μαθησιακές δυσκολίες θεραπεύονται» Μύθος
Αλήθεια Οι μαθησιακές δυσκολίες δεν έχουν παροδικό χαρακτήρα. Αποτελούν διαρκή και μόνιμη κατάσταση, μέσα στην οποία το άτομο μαθαίνει να ζει και χρησιμοποιώντας ειδικούς χειρισμούς να αποφεύγει τις τυχόν δυσκολίες που προκύπτουν από αυτή την κατάσταση.
Δέσποινα Αυγερινού-Pietrzyk
επικοινωνία: [email protected]
sch.gr
