Η πιο σημαντική δυσκολία στην εκμάθηση της αγγλικής ως ξένης γλώσσας για τα παιδιά με δυσλεξία είναι το ότι άλλα ακούμε, άλλα διαβάζουμε και άλλα γράφουμε.
Τα αγγλικά – αντίθετα από τα ελληνικά – είναι μια μη φωνολογική γλώσσα με 26 γράμματα και 44 ήχους.
Ενώ στα ελληνικά υπάρχει πλήρης αντιστοιχία ανάμεσα στους ήχους ( φωνήματα ) και τα γράμματα των λέξεων, στα αγγλικά δεν ισχύει το ίδιο.
Αντίθετα, συγκεκριμένα φωνήματα ενώνονται και δημιουργούν νέες, αυτόνομες φωνολογικές οντότητες. Τα παιδιά λοιπόν χρειάζεται να εξασκηθούν συστηματικά:
1) στη διάκριση αυτών των ξεχωριστών φωνολογικών ενοτήτων
2) στην αναγνώρισή τους στον γραπτό λόγο
3) στην ορθή μετατροπή τους από γραφήματα ( γράμματα ) σε ήχους ( φωνήματα ) και το αντίστροφο.
Ιδιαίτερα τα μικρά παιδιά μπορούν να αναπτύξουν τις προαναγνωστικές δεξιότητές τους, μέσω δραστηριοτήτων που έχουν τη μορφή παιχνιδιών ( π.χ. με την εξάσκηση στην αναγνώριση της ομοιοκαταληξίας – δηλαδή της καταληκτικής συλλαβής σε λέξεις, ή τον εντοπισμό των δύο λέξεων που "κρύβονται" σε μια σύνθετη λέξη ( π.χ. cup – board ), καθώς και την αλλαγή του αρχικού φωνήματος για τη δημιουργία μίας νέας λέξης ( hat – cat ).
Αλλά και τα μεγαλύτερα παιδιά είναι σημαντικό να αναπτύξουν τη φωνολογική τους επίγνωση μέσα από δραστηριότητες προσαρμοσμένες στην ηλικία και τα ενδιαφέροντά τους (π.χ. ένα επιτραπέζιο παιχνίδι μπορεί να γίνει η βάση για μία ευχάριστη αλλά και αποτελεσματική καλλιέργεια της φωνολογικής ενημερότητας ).
Ειδικά για τα παιδιά με δυσλεξία και άλλες ειδικές μαθησιακές ανάγκες, η ορθή αντιστοιχία φωνήματος- γραφήματος χρειάζεται συστηματική εξάσκηση και επανάληψη με ποικιλία δραστηριοτήτων.
Η φωνολογική επίγνωση "αναπτύσσεται" μαζί με τα παιδιά και αποτελεί για όλους εμάς, που τα συνοδεύουμε σε αυτή την πορεία ,ένα ισχυρό κίνητρο να γίνουμε πιο δημιουργικοί.
Ειρήνη Θ. Ευαγγέλου
Ψυχολόγος / Επιστημονική υπεύθυνη specialenglish.gr