Πόσοι από εσάς κατέχετε γνώσεις (πχ. στα μαθηματικά, στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές κτλ.) και θέλετε να τις περάσετε σε άλλους;; Πόσοι από εσάς πιστεύετε ότι μπορείτε να κάνετε τους άλλους να καταλάβουν τι θέλετε να τους πείτε;; Πόσο εύκολη θεωρείτε τη διδασκαλία;;

Η διδασκαλία είναι μια συνθέτη διαδικασία που απαιτεί από τους εκπαιδευτικούς ορισμένες δεξιότητες. Το να αρχίσω να μιλάω και να λέω πράγματα σε ανθρώπους οι οποίοι δεν γνωρίζουν τις έννοιες που εισάγω δεν θα είχε νόημα εκτός αν ήξερα το κοινό στο οποίο απευθύνομαι και είχα προετοιμαστεί κατάλληλα για αυτό.

Στις βασικές αρχές της εκπαιδευτικής ψυχολογίας, είναι η αναγνώριση του κοινού που απευθυνόμαστε. Να ξέρουμε τις προηγούμενες γνώσεις των μαθητών και το επίπεδο στο οποίο βρίσκονται. Στη συνέχεια, να καταστρώνουμε την δομή της ύλης που θέλουμε να διδάξουμε. Θα χρησιμοποιήσουμε εικόνες, σχεδιαγράμματα, αναφορές σε εξωτερικές πηγές και πολλά παραδείγματα. Όταν χρησιμοποιούμε ορολογία, πρώτα θα έχουμε ορίσει τους όρους και στη συνέχεια αφού θεωρήσουμε ότι έχουν γίνει κατανοητοί θα προχωρήσουμε σε πιο συνθέτες έννοιες. Σε περιπτώσεις που πρέπει να χρησιμοποιήσουμε, μαθηματικούς ή φυσικούς, τύπους για επίλυση άσκησης θα πρέπει να έχουμε γράψει σε μια μεριά του πίνακα τους τύπους που χρησιμοποιούμε, υπό ποιες συνθήκες τους χρησιμοποιούμε και τι σημαίνει ο κάθε όρος ξεχωριστά.

Η δουλειά του εκπαιδευτικού είναι μια πολύ δύσκολη και υπεύθυνη δουλειά. Ο τρόπος διδασκαλίας και η γνώση της εκπαιδευτικής ψυχολογίας είναι το Α και το Ω. Δεν είναι τυχαίο καθηγητές οι οποίοι προέρχονται από θετικές επιστήμες και δεν έχουν διδαχτεί στη σχολή τους εκπαιδευτική ψυχολογία να είναι αρκετές φορές πολύ δυσνόητοι. Το να κατέχεις ένα αντικείμενο άριστα δεν σημαίνει αυτόματα ότι μπορείς και να το διδάξεις.

Ορισμένες αρετές που θα πρέπει να έχει ο δάσκαλος είναι οι ακόλουθες:

Να είναι κατανοητός

Να είναι καθοδηγητής

Να βοηθάει τους μαθητές

Να είναι συνεργάτης και όχι αρχηγός

Να μην κάνει ότι τα ξέρει όλα υποτιμώντας τους μαθητές

Να έχει λογικές απαιτήσεις από τις εργασίες του

Να είναι αυστηρός στο πλαίσιο του λογικού

Να δίνει πολλά παραδείγματα

Να διασφαλίζει ότι έχουν καταλάβει οι μαθητές το αντικείμενο του μαθήματος πριν προχωρήσει

Όταν υπάρχει νέα ορολογία οφείλει να την αναλύσει πριν την χρησιμοποιήσει

Θα κλείσω με κάτι που αποκόμισα στα χρόνια των προπτυχιακών σπουδών μου. Η γνώση ούτε μεταφέρεται, ούτε μεταδίδεται, ούτε μεταλαμπαδεύεται. Η γνώση κατακτιέται. Ο δάσκαλος θα διδάξει και ο μαθητής θα αναλάβει να μάθει. Αν ο μαθητής δεν θέλει να μάθει όσο καλός και να είναι ο δάσκαλος δεν θα μάθει ποτέ. Αν όμως ο δάσκαλος είναι αρωγός της προσπάθειας του μαθητή στη διαδικασία κατάκτησης της γνώση και όχι εμπόδιο, τότε τα πράγματα θα είναι πολύ διαφορετικά. Ο Λέο Μπουσκάλια στο βιβλίο του «Να ζεις, να αγαπάς και να μαθαίνεις», είπε αναφορικά για τη διδασκαλία: ‘Κανείς δε δίδαξε ποτέ τίποτε σε κανένα. Πρόκειται για ένα εσωτερικό ταξίδι. Θα μπορούσα να είμαι ο πιο σοφός άνθρωπος του κόσμου και να σας πω όλα όσα ξέρω, αν όμως εσείς δε θέλετε να τα μάθετε, δε θα τα μάθετε ποτέ [...] Είναι σκέτος εγωισμός να πιστεύεις ότι μπορείς να διδάξεις κάτι σε κάποιον. Το περισσότερο που μπορώ να είμαι, είναι ένας ενθουσιώδης, μαγικός διευκολυντής της γνώσης. Μπορώ να σας την παρουσιάσω, αν όμως εσείς δε θέλετε να την πάρετε, δε γίνεται τίποτε.’

Δανάη Αιματίδου

The post Η τέχνη του να είσαι δάσκαλος. appeared first on University Press.

paideia-ergasia.gr