: «Επαναφορά του δικαιώματος ελεύθερης επιλογής Ξένης Γλώσσας στην Ε΄ Δημοτικού - Αίτημα επείγουσας συνάντησης»
ΣΧΕΤ: Υπουργική Απόφαση με Αρ. Πρωτ.: Φ12/657/70691/Δ1/26-04-2016 με θέμα: «Ωρολόγιο Πρόγραμμα Ενιαίου Τύπου Ολοήμερου Δημοτικού Σχολείου»
Αξιότιμε κύριε Υπουργέ,
Με ιδιαίτερα μεγάλη ικανοποίηση διαπιστώνουμε πως επιχειρείται να γίνει πράξη ένα πάγιο αίτημα της εκπαιδευτικής κοινότητας όπως η θέσπιση ενός ενιαίου τύπου ολοήμερου Δημοτικού Σχολείου. Με ιδιαίτερα όμως μεγάλη έκπληξη και έντονο προβληματισμό πληροφορηθήκαμε τις ρυθμίσεις που αφορούν στη διδασκαλία της δεύτερης Ξένης Γλώσσας στην Ε΄ και ΣΤ΄ Δημοτικού.
Τα προβλεπόμενα στην ως άνω Υπουργική Απόφαση, η οποία και δημοσιοποιήθηκε αιφνιδιαστικά εν μέσω Μεγάλης Εβδομάδας, έρχονται να ακυρώσουν με τον πιο εκκωφαντικό τρόπο τις όποιες θετικές εξαγγελίες περί του κατά γενική ομολογία απολύτως αναγκαίου επανασχεδιασμού του οικοδομήματος της Ξενόγλωσσης Εκπαίδευσης.
Και μάλιστα τη στιγμή που η Κυβέρνησή σας και εσείς προσωπικά έχετε υπογραμμίσει με κάθε τρόπο και σε όλους τους τόνους την πρόθεσή σας να προχωρήσετε στην εκπόνηση ενός σχεδίου για την Ξενόγλωσση Εκπαίδευση που να ανταποκρίνεται στις πραγματικές ανάγκες των μαθητών και μαθητριών της χώρας, ειδικά δε μέσα στο πλαίσιο της τρέχουσας κοινωνικοοικονομικής συγκυρίας.
Για τον σκοπό αυτό έχει συγκροτηθεί όπως γνωρίζετε σχετική Επιτροπή Ξένων Γλωσσών (Πράξη 3/28-01-2016 του Δ.Σ. του ΙΕΠ) στην οποία οι επιστημονικές ενώσεις ΠΕ05 και ΠΕ07 έχουν μάλιστα καταθέσει εκτενέστατη μελέτη και σειρά προτάσεων.
Ωστόσο πριν καν την ολοκλήρωση του έργου της Επιτροπής Ξένων Γλωσσών η λήξη του οποίου έχει οριστεί για την 31.12.2016 και την υποβολή σχετικής εμπεριστατωμένης πρότασής της προς την πολιτική ηγεσία, λαμβάνονται αποφάσεις καθόλα ζημιογόνες για το νευραλγικό τομέα της διδασκαλίας της Β’ Ξένης Γλώσσας. Αξίζει δε να σημειωθεί ότι αποφάσεις, που κινούνταν στην ίδια λογική με την παρούσα Υ.Α. προβλέποντας χωρισμό των Δημοτικών σε γαλλόφωνα και γερμανόφωνα (αρ. Πρωτ. 518/61284/Γ1/27-05-2011) είχαν απορριφθεί στο παρελθόν από σύσσωμη την εκπαιδευτική κοινότητα και την κοινωνία εν συνόλω, με αποτέλεσμα την ανάκληση της Υ.Α. από την τότε πολιτική ηγεσία του Υπουργείου.
Αναφερόμαστε, κατά κύριο λόγο, σε δύο σημεία της Υπουργικής Απόφασης σχετικά με τη διδασκαλία της Δεύτερης Ξένης Γλώσσας τα οποία χρήζουν άμεσης επανεξέτασης, καθώς είναι κάτι παραπάνω από βέβαιο ότι θα δημιουργήσουν σοβαρά προβλήματα στους μαθητές, τους γονείς και τους εκπαιδευτικούς, ενώ θα ακυρώσουν στην πράξη τη διαδικασία προσαρμογής της Ξενόγλωσσης Εκπαιδευτικής Πολιτικής της χώρας μας στις ευρωπαϊκές και διεθνείς συνθήκες, συμφωνίες και συμβάσεις, τις οποίες η Ελλάδα έχει συναποφασίσει και συνυπογράψει.
Συγκεκριμένα:
Α. Στην Υπουργική Απόφαση αναφέρεται ότι: «Οι μαθητές διδάσκονται ως 2η ξένη γλώσσα όποια από τις δυο (Γαλλικά-Γερμανικά) έχει την πλειοψηφία των δηλώσεων προτίμησης σε επίπεδο τμήματος, όπως αυτή διαμορφώνεται μετά τις δηλώσεις των μαθητών που θα φοιτήσουν κατά το επόμενο σχολικό έτος στην Ε΄ τάξη». Θεωρούμε πως αυτή η ρύθμιση είναι προβληματική καθώς:
- Καταστρατηγεί βασικές αξίες όπως αυτές της ισοτιμίας και ισονομίας, οι οποίες οφείλουν να διέπουν και να καθοδηγούν τόσο τις παιδαγωγικές πρακτικές των εκπαιδευτικών λειτουργών όσο και τις αποφάσεις της πολιτικής ηγεσίας.
- Καταργεί ουσιαστικά το δικαίωμα της επιλογής, καθώς το κριτήριο το οποίο θεσπίζεται δεν σχετίζεται με τις πραγματικές ανάγκες των μαθητών, ούτε με τον προγραμματισμό των γονέων και κηδεμόνων τους. Η υιοθέτηση της λογικής της «πλειοψηφίας» -και μάλιστα σε επίπεδο τμήματος- θα οδηγήσει σε αποκλεισμό ολόκληρων περιοχών από τη διδασκαλία είτε της Γαλλικής είτε της Γερμανικής γλώσσας δημιουργώντας ένα μη αναστρέψιμο προηγούμενο.
- Δημιουργεί ακόμα σοβαρότερα προβλήματα από τα ήδη υπάρχοντα αναφορικά με τη δυνατότητα της με λελογισμένο τρόπο συμπλήρωσης του ωραρίου των εκπαιδευτικών ΠΕ05 και ΠΕ07 στις εκάστοτε σχολικές μονάδες και την κατάρτιση των αντίστοιχων ωρολογίων προγραμμάτων. Και αυτό γιατί οι εκπαιδευτικοί θα μετακινούνται σε αυτές με γνώμονα όχι την εγγύτητά τους (όμορα σχολεία), αλλά με γνώμονα την προσφερόμενη κάθε φορά γλώσσα, γεγονός που πρακτικά σημαίνει την κατάργηση των ομάδων σχολείων και την εκ των πραγμάτων υποχρέωση των εκπαιδευτικών για κάλυψη μεγάλων χιλιομετρικών αποστάσεων, αφού δε θα μετακινούνται πλέον από σχολική μονάδα σε σχολική μονάδα εντός ίδιας περιοχής, αλλά από περιοχή σε περιοχή.
- Εκμηδενίζει τα κίνητρα μάθησης, αφού οι μαθητές θα εξαναγκάζονται να διδαχθούν άλλη Ξένη Γλώσσα από αυτήν που θα έχουν επιλέξει ή να αναζητούν άλλη σχολική μονάδα κοντά ή μακριά από τον τόπο κατοικίας τους. Η εν λόγω εξέλιξη θα καταστεί ιδιαίτερα προβληματική στην περίπτωση που περισσότερα μέλη μιας οικογένειας (π.χ. αδέρφια σε διαφορετικό τμήμα ή τάξη) υποχρεωθούν στην εκμάθηση διαφορετικής γλώσσας σύμφωνα με τις προτιμήσεις της πλειοψηφίας του εκάστοτε τμήματος.
- Αυξάνει ακόμα περισσότερο την εργασιακή ανασφάλεια των εκπαιδευτικών που μετατάχθηκαν στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση σε συνέχεια των Υποχρεωτικών Μετατάξεων Πλεονάζοντος Προσωπικού (Ν. 4172/2013, άρθρο 82, παρ. 11), αφού τρία ολόκληρα χρόνια μετά τη διενέργειά τους παραμένουν στη διάθεση των εκάστοτε ΠΥΣΠΕ χωρίς την απόδοση οργανικών θέσεων, στην οποία η παρούσα η κυβέρνηση έχει επίσης δεσμευθεί.
- Ακυρώνει την προσπάθεια σύνδεσης της διδασκαλίας της Ξένης Γλώσσας στο Δημόσιο Σχολείο με την πιστοποίηση της γλωσσομάθειας (ΚΠΓ) υποχρεώνοντας μια σημαντική μερίδα των μαθητών να διδάσκεται άλλη Ξένη Γλώσσα από αυτήν που επιθυμεί, τη στιγμή που σύμφωνα και με τη δική σας δεδηλωμένη επιθυμία, στόχος της διδασκαλίας των Ξένων Γλωσσών στο σχολείο είναι να αποκτήσουν οι μαθητές ένα πιστοποιήσιμο επίπεδο γλωσσομάθειας.
- Δημιουργεί νέα δυσεπίλυτα προβλήματα:
1) Στη διδασκαλία του γνωστικού αντικειμένου της Δεύτερης Ξένης Γλώσσας στην επόμενη βαθμίδα εκπαίδευσης, τη Δευτεροβάθμια, όπου οι μαθητές επιλέγουν ελεύθερα τη γλώσσα που επιθυμούν να διδαχθούν και έτσι θα συνυπάρξουν στο ίδιο τμήμα Ξένης Γλώσσας μαθητές διαφορετικών γνωστικών επιπέδων (διδαγμένοι-αδίδακτοι), αφού για τη Β’ Ξένη Γλώσσα δεν υπάρχει ο διαχωρισμός σε προχωρημένους και αρχάριους.
2) Στις διεθνείς σχέσεις της χώρας τόσο με τις γαλλόφωνες όσο και με τις γερμανόφωνες χώρες σε πολλά επίπεδα.
3) Στις εμπορικές σχέσεις τις χώρας τόσο με τις γαλλόφωνες όσο και με τις γερμανόφωνες χώρες, δεδομένου ότι στην ελληνική επικράτεια διαβιούν δεκάδες χιλιάδες πολίτες και δραστηριοποιούνται εκατοντάδες επιχειρήσεις που συνδέονται άμεσα με τη Γαλλική ή τη Γερμανική γλώσσα.
4) Αντιστρατεύεται κάθε έννοια αυτονόμησης της σχολικής μονάδας σε επίπεδο κατάρτισης του ωρολογίου προγράμματος και της ορθολογιστικής διαχείρισης του προσωπικού, καθώς αφαιρεί τη δυνατότητα δημιουργίας παράλληλων τμημάτων Γαλλικής-Γερμανικής, ακόμη και όταν οι αντίστοιχες διδακτικές ώρες μπορούν να καλυφθούν από το διαθέσιμο εκπαιδευτικό προσωπικό.
Β. Στην Υπουργική Απόφαση αναφέρεται ότι: «Στο Ολοήμερο Πρόγραμμα εγγράφονται και φοιτούν οι μαθητές των οποίων και οι δύο γονείς είναι εργαζόμενοι, προσκομίζοντας σχετική βεβαίωση του φορέα εργασίας τους» και «στο Ολοήμερο Πρόγραμμα καθημερινά και για 1 διδακτική ώρα εντάσσεται επιλεγόμενο διδακτικό αντικείμενο από τα αναφερόμενα: Τ.Π.Ε., Αγγλικά, Αθλητισμός, Εικαστικά, Μουσική, Θεατρική Αγωγή και Πολιτιστικοί Όμιλοι Δραστηριοτήτων». Θεωρούμε πως στη σημερινή οικονομική και κοινωνική πραγματικότητα, με την ανεργία να πλήττει σχεδόν κάθε οικογένεια, θα πρέπει να δοθεί η δυνατότητα συμμετοχής στο ολοήμερο πρόγραμμα και των παιδιών των ανέργων συμπολιτών μας και επιπλέον να προστεθεί το διδακτικό αντικείμενο της Δεύτερης Ξένης Γλώσσας (Γαλλικά ή Γερμανικά), ώστε να δοθεί η δυνατότητα εμβάθυνσης στη γλωσσομάθεια ως κατεξοχήν προσόν επαγγελματικής αποκατάστασης στο μέλλον.
Από τη σύντομη παράθεση των προβληματικών στοιχείων της ρύθμισης οδηγούμαστε στο συμπέρασμα πως κρίνεται αναγκαία η απόσυρση της ρύθμισης και η θέσπιση ενός δικαιότερου συστήματος επιλογής Ξένης γλώσσας, που θα επιλύει, αντί να δημιουργεί προβλήματα και κυρίως θα λαμβάνει υπόψη την ανάγκη της ελληνικής κοινωνίας για παροχή ποιοτικής ξενόγλωσσης εκπαίδευσης μέσα στο δημόσιο σχολείο, με παράλληλη διατήρηση της μοναδικής ίσως θετικής πτυχής της εν λόγω Υπουργικής Απόφασης, όσον αφορά στην Ξενόγλωσση Εκπαίδευση, που συνίσταται στη δυνατότητα που παρέχεται πλέον στους μαθητές και τις μαθήτριες των 4/θέσιων και 5/θέσιων Δημοτικών Σχολείων να διδάσκονται τη Δεύτερη Ξένη Γλώσσα (Γαλλικά ή Γερμανικά) από την Ε΄ Δημοτικού, την οποία τους στερούσε το ισχύον έως σήμερα ωρολόγιο πρόγραμμα.
Αξιότιμε κύριε Υπουργέ,
Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα παραπάνω σημεία κρίνουμε απολύτως επιβεβλημένη την συνάντηση των εκπροσώπων των επιστημονικών φορέων των εκπαιδευτικών των κλάδων ΠΕ05 και ΠΕ07 μαζί σας, προκειμένου να σας καταθέσουμε τις τεκμηριωμένες προτάσεις μας, τις οποίες και ευελπιστούμε πως σύμφωνα με τις μέχρι σήμερα εξαγγελίες σας θα λάβετε σοβαρά υπόψη σας στους άμεσους σχεδιασμούς σας.
Με εκτίμηση
Τα Δ.Σ. των επιστημονικών φορέων των εκπαιδευτικών ΠΕ05 και ΠΕ07