ΤΟΥ OLIVIER DESCOTES*
Οπου και να σταθείς στην Ελλάδα, ακούς να παίζεται το ρεφρέν από την επιτυχία της Zaz Je veux («Donnez-moi une suite au Ritz, je n'en veux pas!..»).
Γαλλικός κινηματογράφος και μουσική, ανώτατες σπουδές σε γαλλόφωνες χώρες, λίγες μέρες στο Παρίσι, αυτά έχει μέσα στις αποσκευές του ο έλληνας κοσμοπολίτης που ξανοίγεται στην Ευρώπη και σε ολόκληρο τον κόσμο.
Η έλξη που ασκεί η Γαλλία τόσο σε πολιτιστικό όσο και σε γλωσσικό επίπεδο γίνεται πολύ αισθητή στην Ελλάδα και ήδη από το δημοτικό σχολείο, δημόσιο ή ιδιωτικό, μια μεγάλη φουρνιά από παιδιά μαθαίνει γαλλικά. Πέρα από τις όποιες διαφοροποιήσεις που παρουσιάζει κάθε περιοχή (λέγεται ότι η Αττική είναι μάλλον περισσότερο γαλλόφωνη από τις υπόλοιπες), η εκμάθηση αυτής της γλώσσας στην Ελλάδα παραμένει εύρωστη.
Το 2010 περίπου 300.000 μαθητές μάθαιναν γαλλικά μέσα από το κρατικό εκπαιδευτικό σύστημα και το 2011, παρά τις πρόσφατες αλλαγές στο χώρο της εκπαίδευσης, η πλειονότητα των ελληνικών οικογενειών επιθυμεί τα παιδιά τους να διδάσκονται τα γαλλικά ως δεύτερη ξένη γλώσσα.
Οπως το γνωρίζουν πολύ καλά οι γονείς, η άριστη γνώση των γαλλικών αποτελεί ένα αδιαμφισβήτητο πλεονέκτημα για το μέλλον των παιδιών τους, μια εκπαιδευτική υπεραξία που χαίρει μεγάλης εκτίμησης από τους πολυάριθμους στην Ελλάδα γαλλόφωνους εργοδότες. Οι οικονομικές συναλλαγές διευκολύνονται εάν υπάρχει μια κοινή γλώσσα αναφοράς, οι συμφωνίες κλείνονται με μεγαλύτερη ευχέρεια όταν οι εταίροι έχουν κοινές πολιτιστικές προσλαμβάνουσες.
Οι Ελληνες ανέκαθεν ήταν πολύγλωσσοι. Το γεγονός αυτό αποτελεί εκδήλωση μιας αξιοθαύμαστης πνευματικής ευρύτητας και, το κυριότερο, διαμορφώνει ένα ανθρώπινο δυναμικό που διαθέτει ισχυρά γλωσσικά εφόδια, άρα είναι και περισσότερο αποτελεσματικό στο διεθνές στερέωμα.
Αυτή η ροπή των ελλήνων πολιτών προς την εκμάθηση ξένων γλωσσών έρχεται σε πλήρη αντιστοιχία με τις προτεραιότητες που έχουν τεθεί για την εκπαίδευση στις χώρες-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης, οι οποίες αποβλέπουν στην ανάπτυξη της διδασκαλίας δύο ομιλούμενων γλωσσών στα εκπαιδευτικά τους συστήματα έτσι ώστε να οικοδομηθεί μια Ευρώπη της γνώσης.
Τα γαλλικά αποτελούν σήμερα τη δεύτερη ομιλούμενη ξένη γλώσσα που διδάσκεται στην Ελλάδα· είναι η δεύτερη κατά σειρά ξένη γλώσσα που χρησιμοποιείται στην Ευρωπαϊκή Ενωση· είναι επίσημη γλώσσα της Ενωσης, όπως και του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών αλλά και της UNESCO.
Μερικοί ενδεικτικοί αριθμοί: το 2010 ανήλθαν σε 36.753 οι υποψήφιοι που παρουσιάστηκαν στις εξετάσεις του γαλλικού υπουργείου Παιδείας (για τα διπλώματα DELF και DALF, που είναι επίσημα αναγνωρισμένα σε 164 χώρες) καθώς και σ' αυτές του Πανεπιστημίου της Σορβόννης, αναδεικνύοντας έτσι την Ελλάδα ως πρώτη χώρα στη σχετική παγκόσμια κατάταξη αναλογικά με τον πληθυσμό της. Μπορεί κανείς να αποκτήσει τις γλωσσικές πιστοποιήσεις της γαλλικής γλώσσας οπουδήποτε, στην Αττική και στη Θεσσαλονίκη, σε 48 πόλεις της επαρχίας, συμπεριλαμβανομένων και των νησιών.
Ετσι, στη διάρκεια της τελευταίας εξαετίας περισσότεροι από 200.000 σπουδαστές απέκτησαν διπλώματα γαλλικών σε διάφορα επίπεδα του Κοινού Ευρωπαϊκού Πλαισίου Αναφοράς για τις Γλώσσες.
Ομως δεν θα ήταν άτοπο κανείς να σκεφτεί πως, πέρα από τη χρησιμότητα της γνώσης αυτής της γλώσσας, εάν κάποιος μαθαίνει μαζί με τα αγγλικά και τα γαλλικά, το κάνει επειδή αυτό του αρέσει ή επειδή τον παρακινεί η φιλοπεριέργειά του!
Για το λόγο αυτό, στο Γαλλικό Ινστιτούτο έχουμε επιλέξει να σας προτείνουμε «όλες τις γεύσεις των γαλλικών», μαθήματα για αρχαρίους, για παιδιά ή για ενηλίκους αλλά και διάφορα εξειδικευμένα τμήματα σπουδών. Η αισθητή αύξηση των τμημάτων εκμάθησης της γαλλικής στο Ινστιτούτο, παρ' όλη τη σοβαρότητα της οικονομικής κρίσης, δείχνει ξεκάθαρα την επιλογή των ελληνικών οικογενειών και των επαγγελματιών.
Ομως οι βαθιές πολιτιστικές συγγένειες που υπάρχουν ανάμεσα στη Γαλλία και την Ελλάδα δεν θα μπορούσαν να περιγραφούν επαρκώς μόνο από τη γλωσσική σκοπιά. Ευρύ είναι και στις μέρες μας το φάσμα αυτής της τόσο βαθιά ριζωμένης στην Ιστορία φιλίας: δημιουργοί, καθηγητές, επιστήμονες, ερευνητές, γιατροί, δικηγόροι φτιάχνουν πολυάριθμα δίκτυα που μοιράζονται τη γλώσσα και τον πολιτισμό της Γαλλίας στους διάφορους τομείς στους οποίους δραστηριοποιούνται.
Εδώ και πάνω από έναν αιώνα, οι προσπάθειες του Γαλλικού Ινστιτούτου Ελλάδος να αφουγκράζεται τον ελληνικό λαό είναι αδιάλειπτες, ιδιαίτερα στις πιο δύσκολες περιόδους, έτσι ώστε να ανταποκρίνεται στα αιτήματα των γλωσσικών, καλλιτεχνικών και πολιτιστικών ανταλλαγών που απευθύνθηκαν προς αυτό, οποτεδήποτε και οπουδήποτε.
Χτίζουμε μαζί, μέρα με τη μέρα, ένα μέλλον όπου οι νέοι Ευρωπαίοι θα συνεχίσουν να κάνουν όνειρα και όπου, καθώς θα παραμένουν βαθιά δεμένοι με τον πολιτισμό της χώρας τους, θα διατηρούν ακέραιη την επιθυμία τους να ανακαλύψουν άλλες γλώσσες, άλλους πολιτισμούς, άλλους ορίζοντες.
*Διευθυντής του Γαλλικού Ινστιτούτου Ελλάδος, Μορφωτικός σύμβουλος της πρεσβείας της Γαλλίας στην Ελλάδα.
enet.gr