Ανάρτηση φωτογραφιών στο διαδίκτυο – Κίνδυνοι, δικαιώματα και υποχρεώσεις για γονείς και εκπαιδευτικούς
Της Στέλλας Φλωρά
Ανάρτηση φωτογραφιών στο διαδίκτυο – Κίνδυνοι, δικαιώματα και υποχρεώσεις για γονείς και εκπαιδευτικούς
Η πρώτη συμβουλή που δίνουμε στα παιδιά όταν αρχίζουν να χρησιμοποιούν το διαδίκτυο είναι: «Ποτέ μην δημοσιεύεις τα πραγματικά σου στοιχεία». Ακολουθούμε όμως εμείς οι ίδιοι τις δικές μας συμβουλές και τι συνέπειες μπορεί να έχει αυτό; Εως και ολέθριες αφού δεν υπάρχει κανένας τρόπος να διαπιστώσουμε που θα καταλήξουν οι πληροφορίες που πολλάκις αβασάνιστα προσφέρουμε μέσω δημοσιεύσεων στο διαδίκτυο. Η ευθύνη λοιπόν όλων είναι μεγάλη, κυρίως όταν πρόκειται για φωτογραφίες ατόμων εκτός της οικογενείας μας.
Όταν ανεβάζουμε μια φωτογραφία οπουδήποτε στο διαδίκτυο παύει να είναι ιδιωτική. Δυνητικά μπορεί να βρεθεί στο σκληρό δίσκο οποιουδήποτε μαζί με τις πληροφορίες που αποτυπώνονται σε αυτή. Εκατομύρια γονείς και παιδιά ανά τον κόσμο, ανεβάζουν κάθε λεπτό φωτογραφίες αγνοώντας ή ακόμα χειρότερα αδιαφορώντας για τις πιθανές συνέπειες.
Για παράδειγμα, κοιτάξτε την παρακάτω φωτογραφία που ανεβάστηκε από μητέρα 2 παιδιών Δημοτικού Σχολείου στο εξωτερικό. Το προφίλ της μητέρας και όλο του το περιεχόμενο είναι ανοιχτό και διαθέσιμο σε όλη την υφήλιο.
Η φωτογραφία έχει υποστεί ηλεκτρονική παραμόρφωση για την προστασία των παιδιών
Με μια μόνο ματιά οποιοσδήποτε θέλει αποκτά πληροφορίες ζωτικής σημασίας για τα παραπάνω μικρά παιδιά. Γνωρίζει το όνομά τους από το προφίλ της μητέρας, μαθαίνει τώρα και που φοιτούν (το σήμα και το όνομα του σχολείου διακρίνονται καθαρά στο μπλουζάκι) άρα και την περιοχή κατοικίας, την ηλικία τους και τις επιδόσεις τους στα σπορ. 28 άνθρωποι πάτησαν Like σε αυτήν τη φωτογραφία κάτι που πιθανώς είδαν εκατοντάδες «φίλοι» τους, αυτό μπορεί να μεταφράζεται σε χιλιάδες προφίλ που είδαν την ειδοποίηση «Η φωτογραφία της Alice X αρέσει στον Jay Z”.
Ο κίνδυνος να εντοπιστεί η φωτογραφία σας από κάποιον παιδόφιλο διαδικτυακό θηρευτή (predator) ή κάποιον stalker (αγγλικός όρος που σημαίνει άτομο με εμμονές που ενεδρεύει άλλους χρήστες/ανθρώπους) είναι υπαρκτός και σχετικά μικρός, σε καμμία όμως περίπτωση αμελητέος. Υπάρχουν όμως πολλοί άλλοι κίνδυνοι που θα πρέπει να απασχολούν γονείς και εκπαιδευτικούς.
Οι παιδόφιλοι κατεβάζουν και αποθηκεύουν κάθε είδους φωτογραφίες παιδιών και τις μοιράζονται μέσω των δικτύων τους αλλά και ανοιχτά, σε σχετικές σελίδες του Facebook για παράδειγμα. Αν αυτή η πιθανότητα σας τρομάζει, μην ανεβάσετε φωτογραφίες των παιδιών σας στο διαδίκτυο.
Η Jessica Gwozdz, επαγγελματίας φωτογράφος, ανακάλυψε με φρίκη οτι φωτογραφία της τετράχρονης κόρης της – που η ίδια είχε ανεβάσει στον επαγγελματικό της λογαριασμό στο Flickr- είχε χρησιμοποιηθεί σε βραζιλιάνικη σελίδα κοινωνικής δικτύωσης ως φωτογραφία προφίλ, της είχε δοθεί ψεύτικο όνομα και οι χρήστες βαθμολογούσαν πόσο σέξυ είναι. Είναι πολύ συνηθισμένο φαινόμενο να χρησιμοποιούνται φωτογραφίες αγνώστων (κάθε ηλικίας) σε ψεύτικα προφίλ σε όλα τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Μέτρα προστασίας για όλους
1. Ο χρυσός κανόνας: Αν είναι ιδιωτικό, δεν είναι στο Facebook
Αν, παρά ταύτα, επιθυμείτε να ανεβάσετε φωτογραφίες, πάρτε τα μέτρα σας για να μειώσετε τους κινδύνους.
2. Μην ανεβάζετε προκλητικές φωτογραφίες και ελέγξτε αυτές που ανεβάζουν οι ίδιοι οι έφηβοι
Κρατήστε στο μυαλό σας οτι αυτό που για έναν υγιή άνθρωπο αποτελεί αντικείμενο θαυμασμού ή συγκίνησης, για κάποιον διεστραμένο μπορεί να αποτελεί αντικείμενο πόθου.
3. Μην αποκαλύπτετε πληροφορίες
Εάν δεν θέλετε να γνωρίζουν όλοι προσωπικά σας στοιχεία (ονόματα παιδιών, διεύθυνση οικίας, σχολείο παιδιών, γήπεδο ομάδας ποδοσφαίρου 5x5 του παιδιού κλπ) μην ανεβάζετε φωτογραφίες που μπορεί να τα αποκαλύψουν, π.χ. φωτογραφία από τον αγώνα του παιδιού όπου διακρίνεται το όνομα της ομάδας στο μπλουζάκι, φωτογραφίες έξω από το σπίτι σας κλπ.
4. Ρυθμίστε το κοινό σας
Το Facebook παρέχει τη δυνατότητα να ρυθμίσετε ποιός βλέπει τις φωτογραφίες σας, μόνο όμως όταν τις ανεβάζετε. Μπορείτε να τις περιορίσετε στους φίλους σας ή ακόμα και σε συγκεκριμένα άτομα. Να θυμάστε οτι η φωτογραφία εξώφυλο του άλμπουμ παραμένει πάντα δημόσια. Οδηγίες βήμα, βήμα θα βρείτε εδώ https://www.facebook...215496745135618
5. Μην διστάζετε να μιλήσετε!
Αν οποιοσδήποτε ανεβάσει φωτογραφίες σας (δικές σας ή μελών της οικογενείας σας) χωρίς την άδειά σας, αφαιρέστε τις τυχόν «ετικέτες (tags)”, ζητήστε του να τις κατεβάσει ή προχωρήστε σε πιο δραστικά μέτρα καταγγέλοντας την φωτογραφία στο Facebook. (Επιλογές, Αναφορά). Δεν είναι βέβαιο οτι η φωτογραφία θα κατέβει, αλλά αξίζει να προσπαθήσετε ζητώντας από τους φίλους σας να κάνουν και εκείνοι αναφορά.
6. Ζητήστε την συνδρομή των φίλων σας στο Facebook
Μπορείτε να ζητήσετε από κάποιους φίλους σας να ρυθμίσουν ποιές ενημερώσεις θα λαμβάνουν από σας και να αφαιρέσουν από αυτές την επιλογή Φωτογραφίες. Ετσι μειώνετε τις πιθανότητες να αποκτήσει πρόσβαση κάποιος φίλος του φίλου σε δικό σας υλικό.
Αυτό γίνεται ως εξής:
Περάστε το ποντίκι σας πάνω από το όνομα ενός φίλου χωρίς να κάνετε κλικ, στο παράθυρο που θα ανοίξει , φέρτε το ποντίκι πάνω από το κουμπί Φίλοι και επιλέξτε Ρυθμίσεις από το μενού που θα ανοίξει. Εκεί ρυθμίζετε το ποιές ενημερώσεις θα λαμβάνετε από τον συγκεκριμένο φίλο. Φυσικά δεν μπορείτε να γνωρίζετε ποιός πραγματικά θα το κάνει.
Συμβουλές για εκπαιδευτικούς
(Πηγή sch.gr http://blogs.sch.gr/...ty/archives/164)
“Σχετικά με τη δημοσίευση φωτογραφιών – video θα πρέπει να αποφεύγεται η ανάρτηση στους δικτυακούς τόπους των σχολικών μονάδων φωτογραφιών μαθητών για την ασφάλεια και προφύλαξη των ίδιων των μαθητών. Εάν χρειάζεται να δημοσιεύσετε φωτογραφίες τότε θα πρέπει να είναι μακρινές και ομαδικές ώστε να μην φαίνονται καθαρά τα πρόσωπα των παιδιών. Παρόλα αυτά, σε περίπτωση που πρέπει να δημοσιευτεί κάποιο video ή φωτογραφίες κοντινές (π.χ σε περίπτωση συμμετοχής σε διαγωνισμό ή Ευρωπαϊκό έργο) θα πρέπει να υπάρχει η γραπτή συναίνεση γονέα ή κηδεμόνα.
Ακολουθούν κάποιες σύντομες συμβουλές σε συνδυασμό με τα παραπάνω για τη χρήση εικόνων ή βίντεο σε μία σχολική ιστοσελίδα:
1. Χρησιμοποιήστε ασφαλείς πρακτικές κατά τη χρήση φωτογραφιών: εάν ένας μαθητής ονομάζεται, αποφύγετε τη χρήση φωτογραφίας του. Αν η φωτογραφία επιλεχθεί να χρησιμοποιηθεί, να αποφευχθεί η ονομασία του μαθητή.
2. Σκεφτείτε τη χρήση φωτογραφιών ομάδας και όχι ξεχωριστές φωτογραφίες του κάθε μαθητή.
3. Κάντε χρήση φωτογραφιών μαθητών με κατάλληλη ένδυση, έτσι ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος ανάρμοστης προσοχής.
4. Βεβαιωθείτε ότι η εικόνα είναι με κατάλληλο όνομα – για παράδειγμα, μην χρησιμοποιείτε τα ονόματα των μαθητών στα ονόματα αρχείων ή στο (εναλλακτικό) κείμενο ALT, αν έχει δημοσιευθεί στο διαδίκτυο.
5. Βεβαιωθείτε ότι το βίντεο δεν αποκαλύπτει προσωπικά στοιχεία – για παράδειγμα στις ευχαριστίες (credits).
6. Βεβαιωθείτε ότι τα αρχεία εικόνας και βίντεο είναι σωστά αποθηκευμένα και με κατάλληλο όνομα στο δίκτυο.
7. Εξετάστε το ενδεχόμενο διαγραφής αρχείων σε φακέλους εικόνων ανά τακτά χρονικά διαστήματα, ιδιαίτερα όταν οι μαθητές έχουν αποφοιτήσει από το σχολείο σας.
8. Έχετε εξετάσει ζητήματα προστασίας δεδομένων για τις φωτογραφίες που χρησιμοποιείτε;
Σύμφωνα με τον αρμόδιο φορέα ΑΠΔΠΧ, οι φωτογραφίες αποτελούν δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα, σύμφωνα με τα οριζόμενα στη διάταξη του άρθρου 2 στοιχ. α΄ του ν.2472/1997, στο μέτρο που από αυτές δύνανται να προσδιοριστούν, άμεσα ή έμμεσα, τα υποκείμενα των δεδομένων. Σύμφωνα με το άρθρο 5 του ίδιου νόμου, η επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα επιτρέπεται μόνον όταν το υποκείμενο των δεδομένων έχει δώσει τη συγκατάθεσή του.
Κατά συνέπεια, φροντίστε να ζητήσετε γονική άδεια πριν από τη χρήση εικόνων στην ιστοσελίδα του σχολείου, ή αλλού. Μπορείτε να δείτε και να κατεβάσετε το σχετικό πρότυπο έντυπο γονικής συναίνεσης (και σε συμπιεσμένη μορφή doc για τροποποίηση) όσον αφορά στη διαχείριση αυτού του θέματος.”
Στέλλα Φλωρά
xeniglossa.gr
