Η Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων εξέδωσε την ακόλουθη απόφαση:
Η Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων έλαβε υπόψη τα ακόλουθα:
Οι εταιρείες Φ, Χ, και Ψ υπέβαλαν, αντίστοιχα, στην Αρχή τις με τους κατωτέρω αριθμούς πρωτοκόλλου γνωστοποιήσεις: την ΓΝ/ΕΙΣ/1078/14-11-2007, όπως αυτή συμπληρώθηκε με το ΓΝ/ΕΙΣ/275/16-03-2011 έγγραφο, την ΓΝ/ΕΙΣ/971/30-10-2008, όπως αυτή συμπληρώθηκε με το ΓΝ/ΕΙΣ/278/16-03-2011 έγγραφο, και την ΓΝ/ΕΙΣ/1078/14-11-2007, όπως αυτή συμπληρώθηκε με το ΓΝ/ΕΙΣ/276/16-03-2011 έγγραφο.
Με τις ανωτέρω γνωστοποιήσεις οι εταιρείες γνωστοποίησαν τη λειτουργία συστήματος βιντεοεπιτήρησης στις φροντιστηριακές μονάδες τους (εκπαιδευτήρια), για το σκοπό της «ασφάλειας των μαθητών και εργαζομένων, και την αποφυγή κλοπών και βανδαλισμών εις βάρος του φροντιστηρίου». Σύμφωνα με τις γνωστοποιήσεις, τα συστήματα βιντεοεπιτήρησης λειτουργούν διαρκώς, ακόμα και τις ώρες λειτουργίας των φροντιστηρίων, και λαμβάνουν εικόνα από την είσοδο των φροντιστηρίων και το χώρο γραμματείας.
Στη συνέχεια, η Αρχή με τα ΓΝ/ΕΞ/554/11-04-2012, ΓΝ/ΕΞ/562/11-04-2012 και ΓΝ/ΕΞ/553/11-04-2012 έγγραφα, καλούσε τις ανωτέρω τρεις εταιρείες, αντίστοιχα, όπως συμμορφωθούν με το άρθρο 18 της 1/2011 Οδηγίας της Αρχής για τα συστήματα βιντεοεπιτήρησης, και τροποποιήσουν κατάλληλα τα εν λόγω συστήματα βιντεοεπιτήρησης, ήτοι να προσαρμόσουν κατάλληλα το χρόνο λειτουργίας των καμερών και την αντίστοιχη ενημέρωση των υποκειμένων.
Οι εταιρείες απάντησαν, αντίστοιχα, με τα ΓΝ/ΕΙΣ/1454/30-10-2012, ΓΝ/ΕΙΣ/1455/30-10- 2012 και ΓΝ/ΕΙΣ/1456/30-10-2012 έγγραφα, με τα οποία αιτούνται την εξαίρεσή τους από την 1/2011 Οδηγία της Αρχής, σε τρόπο ώστε να επιτραπεί η λειτουργία των συστημάτων βιντεοεπιτήρησης στους χώρους των φροντιστηρίων κατά τη διάρκεια λειτουργίας τους. Στα έγγραφα αυτά, επίσης, σημειώνουν ότι το αίτημά τους καθίσταται βάσιμο, ιδιαίτερα με τις παρούσες δύσκολες κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες που βιώνει η χώρα. Επιπλέον, στα έγγραφα αυτά αναφέρεται ότι πολλοί από τους γονείς ή τους κηδεμόνες των μαθητών των φροντιστηρίων εκτιμούν ιδιαίτερα το γεγονός της ύπαρξης αυτών των συστημάτων βιντεοεπιτήρησης.
Μετά από εξέταση των στοιχείων του φακέλου της υπόθεσης, αφού άκουσε την πρόταση του εισηγητή και του βοηθού εισηγητή, ο οποίος στη συνέχεια αποχώρησε, και κατόπιν διεξοδικής συζήτησης,
Η Αρχή,
ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΝ ΝΟΜΟ
1. Το άρθρο 14 παρ. 5 ν. 3917/2011 ορίζει ότι: «Η εγκατάσταση και λειτουργία συστημάτων επιτήρησης με τη λήψη ή καταγραφή ήχου ή εικόνας από δημόσιες αρχές, Ο.Τ.Α., φυσικά ή νομικά πρόσωπα στους χώρους που διαχειρίζονται επιτρέπεται για το σκοπό της προστασίας προσώπων και αγαθών, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 2472/1997 και τις κατευθυντήριες οδηγίες που εκδίδονται από την Α.Π.%.Π.Χ..»
2. Το άρθρο 18 της 1/2011 Οδηγίας της Αρχής για τα συστήματα βιντεοεπιτήρησης (η οποία αντικατέστησε την 1122/2000 Οδηγία) ορίζει ότι:
«1. Η ύπαρξη και μόνο καμερών σε σχολεία και άλλους χώρους όπου δραστηριοποιούνται ανήλικοι (όπως παιδικοί σταθμοί, οικοτροφεία, φροντιστήρια κλπ.) χρήζει ιδιαίτερης προσοχής, αφού δεν είναι εύκολο να αξιολογηθούν οι συνέπειες που μια τέτοια επεξεργασία μπορεί να έχει για την ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας των ανηλίκων. Συγκεκριμένα, υπάρχει ο κίνδυνος να περιορισθεί η ανάπτυξη της έννοιας της ελευθερίας τους, εάν πιστέψουν από μικρή ηλικία ότι είναι φυσιολογικό να παρακολουθούνται μέσω καμερών (βλ. και Γνωμοδότηση 2/2009 της Ομάδας Εργασίας του Άρθρου 29, καθώς επίσης και την Απόφαση 77/2009 της Αρχής).
2. Το σύστημα βιντεοεπιτήρησης επιτρέπεται να λειτουργεί μόνο κατά τις ώρες που το σχολείο δεν λειτουργεί. Οι ώρες λειτουργίας του συστήματος πρέπει να αναγράφονται με σαφήνεια στις σχετικές ενημερωτικές πινακίδες, έτσι ώστε να γνωρίζουν πλήρως όλοι οι μαθητές και οι φορείς της εκπαιδευτικής κοινότητας ότι καθ’ όλη τη διάρκεια της παρουσίας τους στο σχολείο/φροντιστήριο δεν παρακολουθούνται.»
3. Όπως αναφέρεται και στο άρθρο 18 της ανωτέρω Οδηγίας, για την έκδοσή της, η Αρχή είχε λάβει υπόψη της την Γνωμοδότηση 2/2009 της Ομάδας Εργασίας του Άρθρου 29 για την προστασία των προσωπικών δεδομένων παιδιών. Στη Γνωμοδότηση αυτή αναφέρεται το δικαίωμαανάπτυξης της προσωπικότητας που έχουν όλα τα παιδιά, ενώ σημειώνεται ότι η αναπτυσσόμενη αντίληψή τους για την ελευθερία τους μπορεί να υπονομευθεί αν θεωρούν από μικρή ηλικία ότι είναι φυσιολογικό να υφίστανται έλεγχο από κλειστά κυκλώματα τηλεόρασης.
Επιπλέον, η Αρχή, λαμβάνοντας υπόψη και την κρισιμότητα της χρήσης τέτοιων συστημάτων σε αυτές τις περιπτώσεις, κατέληξε στο άρθρο 18 της ανωτέρω Οδηγίας, όπου μεταξύ άλλων επιτρέπεται η λειτουργία καμερών σε σχολικές μονάδες (ή αντίστοιχα άλλους χώρους που δραστηριοποιούνται ανήλικοι), υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις, όπως π.χ. να είναι εγκαταστάσεις μεγάλης έκτασης, και ο έλεγχός τους να μην μπορεί να πραγματοποιηθεί με ηπιότερα μέσα.
Τα όσα σημειώνονται στις αιτήσεις εξαίρεσης των εν λόγω εταιρειών έχουν ήδη ληφθεί υπόψη και εκτιμήθηκαν από την Αρχή κατά την έκδοση της 1/2011 Οδηγίας, ενώ δεν προσκομίζεται κάποιο νέο στοιχείο που θα μπορούσε να επιτρέψει την μη εφαρμογή της ανωτέρω διάταξης της οδηγίας, η οποία πάντως δεν κάνει επιφύλαξη εξαιρέσεων από την εφαρμογή της.
Κατ ακολουθία οι αιτήσεις εξαιρέσεως πρέπει να απορριφθούν.