Γεννήθηκε στὴ Ζάκυνθο στις 8 Απριλίου 1798, ἐξώγαμο τέκνο τοῦ κόντε Νικόλαου Σολωμοῦ καὶ τῆς Ἀγγελικῆς Νίκλη. Ἔμεινε ὀρφανὸς σὲ νεαρὴ ἡλικία, ἀλλὰ τὰ ἄφθονα οἰκονομικὰ μέσα τοῦ ἐπέτρεψαν νὰ συνεχίσει τὶς σπουδές του. Σὲ ἡλικία δέκα χρονῶν, συνοδευόμενος ἀπὸ τὸν οἰκοδιδάσκαλό του καθολικὸ ἀββᾶ Σάντο Ρόσι, πῆγε στὴ Βενετία (λύκειο), Κρεμόνα (λύκεια) καὶ τὴν Παβία τῆς Ἰταλίας (Νομικὴ Σχολή).
Δεδομένων τῶν φιλολογικῶν ἐνδιαφερόντων του, ἡ ἄνθηση τῆς ἰταλικῆς φιλολογίας δὲν τὸν ἄφησε ἀνεπηρέαστο. Καθὼς μάλιστα μιλοῦσε πλέον θαυμάσια τὴν ἰταλικὴ γλώσσα, τὰ ποιήματα τοῦ τὰ ἔγραφε ἰταλικά. Ἐξάλλου γνωρίστηκε μὲ γνωστὰ ὀνόματα τῆς πνευματικῆς Ἰταλίας (πιθανῶς Μαντσόνι, Μόντι κ.ἄ.), μπῆκε στοὺς φιλολογικοὺς κύκλους τους καὶ τελειοποιούμενος στὶς ποιητικὲς κατακτήσεις του, ἐξελισσόταν σ᾿ ἕναν καλὸ ποιητὴ τῆς ἰταλικῆς γλώσσας.
Τὸ 1818 χρειάστηκε νὰ γυρίσει στὴ Ζάκυνθο, ἀλλὰ τὰ δέκα χρόνια ποὺ ἔζησε στὴν Ἰταλία βέβαια τὸν ἐπηρέασαν ἀρκετὰ ὥστε συνέχισε νὰ γράφει στὴν Ἰταλική. Ἄρχισε τότε νὰ διαβάζει Χριστόπουλο, νὰ μελετάει τὰ δημοτικὰ τραγούδια, νὰ παρακολουθεῖ ὅλη τὴν πρὶν ἀπ᾿ αὐτὸν ποιητικὴ παραγωγὴ (προσολωμική), ὥσπου νὰ εἶναι σὲ θέση νὰ γράψει ἑλληνικὰ ποιήματα.
Τὸ 1828 μετὰ ἀπὸ προστριβὲς καὶ οἰκονομικὲς διαφορὲς μὲ τὸν ἀδελφό του Δημήτριο, ὁ Σολωμὸς πηγαίνει στὴν Κέρκυρα, σημαντικὸ πνευματικὸ κέντρο τῆς ἐποχῆς, καὶ ζεῖ ἐκεῖ στὸ ἐπίκεντρο ἑνὸς κύκλου θαυμαστῶν καὶ ποιητῶν, ἑνὸς πυρήνα ἀπὸ πνευματικοὺς ἀνθρώπους μὲ μεγάλη μόρφωση, μὲ προοδευτικὲς καὶ φιλελεύθερες ἰδέες, μὲ αἰσθητικὴ κατάρτιση, μὲ αὐστηρὲς ἀξιώσεις ἀπὸ τὴν τέχνη καὶ μὲ φιλοδοξίες γιὰ μίαν ἀναγέννηση τῆς Νεοελληνικῆς Γραμματείας. Εἶναι ὁ κύκλος ποὺ δημιούργησε τὴν Ἑπτανησιακὴ Σχολή, μὲ καθοδηγητὴ καὶ σύμβουλο τὸν Σολωμό.
Ἀπὸ τὸν κύκλο αὐτὸν ἀρχίζει ἡ ποιητικὴ ἄνοδος τῆς ἑλληνικῆς ποίησης, πολλὲς δεκαετίες πρὶν ἀπὸ τὴν Ἀθήνα, ὅπου ὁ Παλαμᾶς ἐπιχείρησε μία δεύτερη ποιητικὴ ἀναγέννηση.
Τὴν περίοδο 1833-1838, παρόλο ποὺ οἱ σχέσεις μὲ τὸν ἀδελφό του εἶχαν ἀποκατασταθεῖ, ἡ ζωή του συνταράχθηκε ἀπὸ μία σειρὰ δίκες, στὶς ὁποῖες ὁ ἑτεροθαλὴς ἀδελφός του Μανόλης Λεονταράκης ἀπὸ τὴν πλευρὰ τῆς μητέρας του διεκδικοῦσε τμῆμα τῆς πατρικῆς περιουσίας. Παρόλο ποὺ ἡ κατάληξη τῆς περιπέτειας ἦταν εὐνοϊκὴ γιὰ αὐτὸν καὶ τὸν ἀδελφό του, ἡ δικαστικὴ διαμάχη ὁδήγησε σὲ ἀποξένωση τοῦ Σολωμοῦ ἀπὸ τὴ μητέρα του καὶ στὴν ἀπόσυρσή του ἀπὸ τὴ δημοσιότητα.
Ὁ Σολωμὸς στὸ διάστημα 1847-51 ἐπιχείρησε νὰ ξαναγράψει ἰταλικὰ ποιήματα. Ὡστόσο, τὰ προβλήματα ὑγείας ποὺ ἀντιμετώπιζε ἦταν σοβαρά, μετὰ ἀπὸ ἀλλεπάλληλες ἐγκεφαλικὲς συμφορήσεις. Ἦταν τόσο γενικὴ καὶ στέρεη ἡ φήμη του, ὥστε ὅταν μαθεύτηκε ὁ θάνατός του (21 Νοεμβρίου 1857) ὅλος ὁ λαὸς πένθησε.
Τὸ θέατρο τῆς Κέρκυρας ἔκλεισε, ἡ Ἰόνια Βουλὴ σταμάτησε τὶς ἐργασίες της καὶ ἀποφάσισε νὰ γίνει δημόσιο τὸ πένθος γιὰ τὸν ποιητή. Τὰ ὀστᾶ του μεταφέρθηκαν στὴ Ζάκυνθο τὸ 1865. Ἰδιότροπος καὶ μονήρης ἄνθρωπος, μὲ ἀνίκητη ἕξη γιὰ τὸ ἀλκοόλ, ὁ Σολωμὸς ποτὲ δὲν παντρεύτηκε.
.uoa.gr
