Φυσικά, όλη αυτή η αλλαγή έχει αντίκτυπο στη σχολική του επίδοση. Ενδεχομένως να εμφανιστούν προβλήματα και πτώση στην επίδοση ακόμα και στους πιο άριστους μαθητές! Κάποιοι έφηβοι προτιμούν να ασχολούνται με διαφορετικά πράγματα όπως οι κοινωνικές συναναστροφές, τον εαυτό τους και την εμφάνισή τους, τις σεξουαλικές τους ορμές ή κάποιο άθλημα το οποίο αγαπούν και συνήθως δεν τους “μένει” χρόνος για να μελετήσουν. Άλλωστε έχουν την τάση να θεωρούν ανούσια την παρουσία τους στο σχολείο, βαρετά τα μαθήματα και νιώθουν αγανάκτηση και θυμό από την πίεση που δέχονται από τον περίγυρο (γονείς και δασκάλους) προκειμένου να μην μειωθεί η σχολική τους επίδοση. Επιπλεόν, δυσκολεύονται να σκεφτούν μακροπρόθεσμα και δεν συνειδητοποιούν οτι στο σχολείο χτίζουν τις βάσεις όχι μόνο για μια καλή επαγγελματική αποκατάσταση αλλά και για την προσωπική τους καλλιέργεια και μόρφωση προκειμένου να γίνουν αυτοδύναμοι και ανεξάρτητοι άνθρωποι. Θεωρούν το σχολείο “κάτεργο” ή και “φυλακή”, άχρηστες ώρες τις οποίες θα μπορούσαν να αξιοποιήσουν κάπως αλλιώς.
Οι έφηβοι που βρίσκονται “σε κίνδυνο” να παρουσιάσουν πτώση στη σχολική τους επίδοση ή ακόμα και σχολική αποτυχία εμφανίζουν τα εξής χαρακτηριστικά:
- προηγούμενο ιστορικό για προβλήματα προσοχής κατά τη σχολική ηλικία.
- ιστορικό παραμονής στην ίδια τάξη για ένα ή περισσότερα χρόνια.
- ήδη υπάρχουσα σχολική υποεπίδοση - παιδιά που έχουν επίδοση αρκετά κάτω από το μέσο όρο κατά τη σχολική ηλικία.
- ιστορικό απουσιών- το γνωστό φαινόμενο της σχολικής διαρροής.
- απουσία από διάφορες σχολικές δραστηριότητες και εκδηλώσεις- φαινόμενο που δείχνει οτι το παιδί δεν είναι ουσιαστικά “δεμένο” με το σχολικό του περιβάλλον, δεν νιώθει άνεση και ασφάλεια μέσα σε αυτό και αδιαφορεί πλήρως για τη δραστηριοποίησή του.
- προβλήματα συμπεριφοράς- δυσκολία του παιδιού να συμμορφωθεί στους κανόνες της τάξης, φαινόμενα σχολικού εκφοβισμού (bullying) κ.α.
- χαμηλή αυτοεκτίμηση- έχει την τάση να πιστεύει οτι η επιτυχία είναι απόρροια της νοημοσύνης και όχι αποτέλεσμα προσπάθειας. Όταν λοιπόν βλέπει πως ο ίδιος αποτυγχάνει επανειλλημένα θεωρεί οτι είναι “χαζός” ή “ανίκανος” οπότε πολύ εύκολα και γρήγορα σταματά να προσπαθεί.
- έλλειψη στόχων- ο έφηβος ζει το “εδώ και το τώρα”. Δεν τον απασχολούν πράγματα όπως το μελλοντικό του επάγγελμα και η καταξίωσή του ως ενήλικο άτομο και συνήθως δεν βρίσκει τη βοήθεια που χρειάζεται (όπως π.χ. κάποιο σχολικό σύμβουλο ή σύμβουλο επαγγελματικού προσνατολισμού) μέσα στο σχολικό πλαίσιο.
Προκειμένου να λάβει ο έφηβος τη βοήθεια που χρειάζεται πρέπει να υπάρξει οργανωμένη προσπάθεια των γονέων, των εκπαιδευτικών και φυσικά του ίδιου του παιδιού. Στη φάση αυτή το άτομο έχει ανάγκη από καθοδήγηση, κατανόηση αλλά και την παροχή (ελεγχόμενης φυσικά) ελευθερίας προκειμένου να οδηγηθεί στην προσωπική του ενδυνάμωση και ανεξαρτησία.
Τατιάνα Πολυζώτη
Ψυχολόγος (MSc Ειδικής Αγωγής)
(Πηγές: -Schneider, S. (1993), Das Jungen Fragebuch, Wien: Verlag Carl Ueberreuter,
- www.focusas.com)
http://psychology-specialeducation.blogspot.gr/